Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.KUPARADYGMATOWIDZIEDZICTWA
35
domagasięjakaśgrupareligijnaczyparareligijna,aodprawianeprzeztęgrupę
obrzędyuważanesąprzezarcheologówisłużbykonserwatorskiezastwa-
rzającepotencjalnezagrożeniedladługoterminowejkonserwacjizabytku.
Takbyłowprzypadkuudruidów”,chcącychwlatach80.XXwiekuodprawiać
swojeceremonienatereniekromlechuStonehengewAngliiczynatereniealej
menhirówwBretaniiweFrancji,atakżewprzypadkuzabytkowejrzymskiej
rotundywSalonikach,którąwładzekościelnechciałyużytkowaćjakoobiekt
kultureligijnego,wbrewopiniomsłużbkonserwatorskich83.
Podobneroszczeniadotyczącewłasnościkulturowejodnosićsięmogą
takżedowszelkiegorodzajuobiektówdziedzictwakulturowego,jeślitylko
społecznośćmiejscowa,mniejszośćetniczna,grupareligijnaczyludtubylczy
mapoczuciebezpośredniegoznimzwiązkukulturowego,otaczającnp.czcią
iuznajączamiejscesakralnelubwinnysposóbistotnekulturowo84.
Przedstawionewyżejdoświadczenia,zwłaszczapółnocnoamerykańskie
iaustralijskie,zmusiłyrównieżinnycharcheologówprowadzącychdziałalność
naukowąnaobszarachzamieszkanychprzezprzedstawicieliinnychkulturdo
zwróceniauwaginapotrzebęrespektowaniaichinteresów,uczućiprzekonań
religijnych.Wyrazemtejświadomościstałsiędokumentkońcowymiędzyna-
rodowejkonferencjiuUdziałarcheologiiwdialogumiędzykulturowym”,która
odbyłasięwRüschlikonwSzwajcariiwroku1994,znanyjakoZasadyzRüschli-
kon
85
.Dokumenttenstwierdzam.in.,żeuArcheolodzymuszązawszebraćpod
uwagęszacunek,jakispołecznościmajądlastanowisk,miejsc,przedmiotów
iszczątkówludzkich.Przyustalaniuswoichcelówbadawczycharcheolodzy
powinnistaraćsięuwzględniaćewentualnezainteresowania,życzenia,pyta-
nia,celeipriorytetyprezentowaneprzeztespołeczności.Mającstyczność
zmateriałempochodzącymzobcychkultur,archeolodzypowinnirespektować
metodystosowaneprzezzainteresowanespołecznościprzyinterpretacji,
opiece,zarządzaniuiochronieichdziedzictwa.Uzyskanawtensposóbinfor-
macjapowinnabyćwykorzystanaprzezarcheologówjakowartościowyzasób
83
Stewart2001.
84
Baugher1998;por.teżostatnioInternet:htps:/
/businessinsider.com.pl/technologie/
nauka/teleskop-na-mauna-kea-stanie-na-swietej-ziemi/0wf5ep9;htps:/
/www.vox.com/
identtes/2019/7/24/20706930/mauna-kea-hawaii.
85
Np.Prot1996;RüschlikonPrinciples1998.
