Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
doichzdobyciabyławojna.Bezpokoju,prawaimoralnościtrudnobyłobymówić
odługotrwałymbezpieczeństwieiozrównoważonympokoju.PrzesłanieAugu-
staComte`a,dotyczącerolipracy,pokoju,altruizmu,dobrobytuiszczęściadla
zapewnieniadługotrwałegobezpieczeństwa,zachowujeswojąaktualnośćdodziś.
ZdaniemErichaFromma,warunkiembezpieczeństwajesttakżezdrowie
społeczne,któregoprzejawamisą:miłość,twórczość,braterstwoiindywidual-
ność.Objawówchorobyspołecznejzaśupatrywałonwirracjonalizmie,destruk-
cji,konformizmie,narcyzmieikazirodztwie.
Wśródwybitnychpolskichmyślicieliimężówstanu,którzypodejmowali
tematykębezpieczeństwa,należywymienić:AdamaCzartoryskiego,Augusta
Cieszkowskiego,AndrzejaFrycza-Modrzewskiego,PawłaWłodkowica.Zwracali
oniuwagęnatakiewartości,jak:pokój,tolerancja,sprawiedliwość,uczciwość,
prawda,moralność,edukacjaitp.6
Szczególniewiarygodneźródłowiedzyimądrościprzydatnewrozwiązywa-
niuproblemówbezpieczeństwastanowistrategiaKarolaClausewitza,którasię
opieranafilozoficznym,polityczno-społecznymiwojskowymujęciuwłaściwo-
ściiprawidłowościwojny7.
Procesy,jakietowarzysząwspółczesnemuczłowiekowi,tworząnoweramy
życiaspołecznego.PrzełomXXiXXIwiekuzmieniłświat,awrazztymwarun-
ki,wjakichżyjeczłowiek.Ewolucjapojęcia„bezpieczeństwo”izwiązanychztym
sposobówmyśleniaobezpieczeństwieorazsposobówzapewnianiabezpieczeń-
stwajestfaktem8.Szczególniewyraźniewidaćtonaprzykładziebezpieczeństwa
międzynarodowego.Naprzełomielat40.i50.XXw.uważanonp.,żeideabez-
pieczeństwamiędzynarodowegowyrażawłaściwekażdemunarodowi,każdemu
państwupragnieniezabezpieczeniaprzedagresjąmilitarnąiopierasięnapo-
siadanejprzezpaństwopewności,żeniebędziezaatakowanelubżewprzypad-
kuatakuotrzymanatychmiastowąiskutecznąpomoczestronyinnychpaństw.
Wtymrozumieniugłównymśrodkiemzapewnieniabezpieczeństwabyłasiła
wojskowa.Stopieńtakrozumianegobezpieczeństwazależałodwielkościmoż-
liwychzagrożeńizakresugwarancjiotrzymywanychprzezdanepaństwo.Bez-
pieczeństwobyłowówczaspojmowanejakozewnętrzne,awięcmiędzynarodowe
zapewnieniepaństwuwolnościodzagrożeń,strachuiataku.Jegoprawnomię-
dzynarodowymodzwierciedleniembyłnatomiaststopieńzorganizowaniasię
społecznościmiędzynarodowej.Tenostatniaspektzachowujeswąaktualność
6
Zob.M.Cieślarczyk,Teoretyczneimetodologicznepodstawybadaniaproblemów…,
s.12–16.
7
Zob.R.Jakubczak,J.Marczak,K.Gąsiorek,W.Jakubczak,Podstawybezpieczeństwa
narodowegoPolskiwerzeglobalizacji,Warszawa2008,s.18–26.
8
Szerzej:D.B.Bobrow,E.Haliżak,R.Zięba,Bezpieczeństwonarodoweimiędzynaro-
doweuschyłkuXXwieku,Warszawa1997;M.Cieślarczyk,Psychospołeczneiprakseo-
logiczneaspektybezpieczeństwaiobronności,Warszawa1997;M.Cieślarczyk,Kultura
bezpieczeństwaiobronności,Siedlce2007,s.13–102.
11