Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Prawdamaterialnaaprawdasądowa
odegrałaprzedewszystkimszerokokomentowanapublikacjaM.Stro-
gowiczazatytułowanaPrawdaobiektywnaidowodysądowewradziec-
kimprocesiekarnym,wktórejAutorwyraziłpogląd,iżprawdaobiek-
tywnaorazprawdaabsolutna(różnicamiędzytymirodzajamiprawdy
zostanieukazananakolejnychstronachniniejszejpracy)sąwpełni
osiągalnedlasędziego,zaśwszelkiebłędyipomyłkimożliwesądo
wyeliminowania6.Wyrażanawśródprzedstawicielidoktrynyakceptacja
dlaideologiimarksistowskiejumocniłajedynieprzeświadczenie,iż
postrzeganieprawdymaterialnejwjejklasycznymujęciujestzewszech
miarsłuszne,uzasadnioneorazmożliwedoosiągnięciawramachto-
czącegosięprocesu.Takiestanowiskotakżeiaktualnieniebudzikon-
trowersji,nacowskazująprzywołanepowyżejpublikacje.Cooczywiste,
wliteraturzeprawniczejpodkreślasię,iżistniejąsytuacjewyjątkowe,
wktórychustalenieprawdziwego(materialnie)przebieguocenianego
zdarzenianiejestmożliwe,jednakniewpływatonaogólnązasadę,
wedlektórejpoczynienietakichustaleńjestosiągalnedlasędziego
rozstrzygającegospórprawny.Namarginesienależyzasygnalizować,
iżpowyższepoglądywzakresiepostrzeganiaprawdyaprobowanesą
takżecodozasadynagrunciekontynentalnejmyśliprawniczej,apoda-
wanepodwątpliwośćwkręgukulturyprawnejcommonlaw7,cobędzie
proceskarny,Warszawa1955,s.67;M.Strogowicz,Prawdaobiektywnaidowodysądowe
wradzieckimprocesiekarnym,Warszawa1959,s.70;Z.Resich,Poznanieprawdy
wprocesiecywilnym,Warszawa1958,s.23in.;M.Cieślak,Zagadnieniadowodowe...,
s.110in.;M.Sawczuk,Teoriaprawdywprawiecywilnym...,s.260.Takżenagruncie
zachodniejliteraturypodkreślano,iżkorespondencyjneujęcieprawdyimożliwośćjej
osiągnięciawujęciufilozofiimarksistowskiejbyłaniepodważalna,por.szerzejG.Gins-
burg,ObjectiveTruthandtheJudicialProcessinPost-StalinistSovietJurisprudence,The
AmericanJournalofComparativeLaw,Winter-Spring1961,Vol.10,No.1l2,s.53in.
6Zob.szerzejM.Strogowicz,Prawdaobiektywnaidowodysądowe...,s.70,75in.
7Nazasadniczerozbieżności,wzakresiemożliwościosiągnięciaprawdywjejkore-
spondencyjnymznaczeniu,nagrunciekontynentalnegoprawaisystemucommonlaw
zwracająuwagęm.in.T.Weigend,IstheCriminalprocessabouttruth?:AGermanper-
spective,HarvardJournalofLaw&PublicPolicy,Winter2003,Vol.26,Issue1,s.157
in.;M.R.Damaska,EvidentaryBarrierstoConvictionandTwoModelsofCriminalPro-
cedure:AComparativeStudy,UniversityofPennsylvaniaLawReview1973,Vol.121,
No.3,s.584;E.Grande,DancesofCriminalJustice:ThoughtsonSystemicDifferences
andtheSearchfortheTruth(w:)Crime,procedureandevidenceinacomparativeand
internationalcontext.EssaysinhonourofProfessorMirjanDamaska,red.J.Jackson,
M.Langer,P.Tillers,Oregon2008,s.146.Por.także:S.Zabłocki,Nowemechanizmy
docieraniadoprawdymaterialnejzawartewprojekciezmianKodeksupostępowania
karnego,opracowanymprzezKomisjęKodyfikacyjnąPrawaKarnego(w:)Współczesne
wyzwaniaprawaiprocesukarnego,red.J.Godyń,M.Hudzik,L.K.Paprzycki,Warszawa
23
