Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Vendorlock-inwświetlepraktykwolnorynkowych
przesłanek)ioptymalnązpunktuwidzeniakorzyściekonomicznych
nabywcy.Drugistopieńuzależnieniawiążesięzbrakiemdostatecznej
informacjiorynkuwtrakciepodejmowaniadecyzjizakupowej.Przy-
kładowobrakinformacji(wiedzy)omożliwychproduktachlubusługach
substytucyjnychpowoduje,żepierwotnadecyzjawchwilijejpodjęcia
wydawałasięoptymalna.Pierwotnadecyzjapodjętabezpełnejwiedzy
omożliwychalternatywnychrozwiązaniachprowadzipopewnym
czasiedouznaniajejzadecyzjębłędną,przyczymniejestmożliwe
cofnięciezapadłejdecyzjiorazuniknięciejużponiesionychkosztów
transakcji,cobyłobymożliwewprzypadkupierwotnegowyborualter-
natywnychdecyzji.Trzeciinajwyższystopieńuzależnieniadotyczy
inicjalniepodjętejbłędnejdecyzjizakupowejpowodującejnieefektyw-
nośćponiesionegowydatku,przyczymwchwilijejpodejmowania
kupującymiałmożliwośćpodjęciainnej,korzystniejszejdecyzjizaku-
powej,którajednakniezostałapodjęta.
Charakterystycznedladwóchpierwszychprzypadkówwejściana
ścieżkęuzależnieniajestto,żedecyzjakupującegowchwilijejpodej-
mowanianiemogłabyćinna,natomiastwybórtrzeciejścieżkiuzależ-
nieniabyłmożliwydouniknięcia.Ponadtodwapierwszestopnieuza-
leżnieniawystępująpowszechniejakotypowezjawiskarynkowe,trzeci
znichwystępujezdecydowanierzadziejijednocześnieniesiezasobą
określonenegatywneskutkidlanabywców,cowskrajnymprzypadku
możeprowadzićdouznania,żemamydoczynieniaztzw.niedoskona-
łościąlubułomnościąrynku31.
Przyczynyuzależnieniamożnaupatrywaćwcechachfizycznych
iprawnychproduktu,standardzielubtechnologii,składającychsięna
produktbądźusługę,któremogąmiećnieodwracalnywpływnaosta-
31Niedoskonałośćlubułomnośćrynku,czasemużywanejestrównieżpojęcienza-
wodnośćrynku”(ang.marketfailure,marketimperfections),wteoriiekonomiioznacza
sytuację,wktórejnarynkukonkurencjaulegaograniczeniubądźnastępujejejeliminacja.
Wskazujesięrównież,żejesttosytuacja,wktórejmechanizmrynkowynieprowadzido
efektywnejalokacjizasobów.Zaistnieniezawodnościrynkujestczęstoargumentemna
rzeczinterwencjipaństwanatymrynku.Dlategokluczowejestustalenie,czywkonkretnej
sytuacjimamydoczynieniazzawodnościąrynku,czyteżdanezjawisko(zawodność)
zostaniepodwpływemmechanizmówrynkowychusunięte.Mechanizminterwencji
państwawsytuacjizawodnościrynkujestczęstokwestionowanyzuwaginaistnienie
zjawiskazawodnościpaństwa(ang.governmentfailure).Zob.B.Targański,Ochrona...,
s.26.Szerzejnatematpojęciazawodnościrynkuzob.Zawodnośćrynku,Wikipedia,
http:llpl.wikipedia.orglwikilZawodno%C5%9B%C4%87_rynku(dostęp:10.09.2014r.).
35
