Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.EKONOMIAJAKODYSCYPLINAWIEDZY
Ekonomiapokazuje,wjakisposóbspołeczeństwogospodarującedecyduje
otym:co,czylijakiedobraiusługiwytwarzać;wjakiejilości;gdzieikiedy;jak
jewytwarzać;ktomawytwarzać;zapomocąjakichnarzędzi;dlakogojewy-
twarzać;ktomakorzystaćzefektówprodukcji;jakiekryteriastosowaćwpo-
dziale?
Odpowiadającnapytania:co,jakidlakogowytwarzać,ekonomiawyja-
śniaprocesalokacjiograniczonych,rzadkichzasobówmiędzyróżniekonku-
rencyjneichzastosowania.Kategoriarzadkościjestprzezekonomistówdefi-
niowanawsposóbszczególny.
Każdyczłowiek(konsument)pragniemiećwięcejpieniędzy,abymóc
kupićwięcejdóbriusług.Chęćtakadotyczyzarównogorzej,jakilepiej
sytuowanych.Wynikatozfaktu,żepotrzebyludzkiepraktycznienieo-
graniczone.
Środkisłużącezaspokojeniupotrzebludzkichnatomiastograni-
czone.Wdanejchwiligospodarkaświatowajestzdolnawytworzyćjedynie
ograniczonąilośćdóbriusług7.Dziejesiętakdlatego,żeilośćrozporzą-
dzalnychzasobówjestograniczona.Zasobyte,określanetakżejakoczyn-
nikiprodukcji,możnaująćwtrzyogólnekategorie:
1.Zasobyludzkie-praca.Zasobypracyograniczonezarównopod
względemilości,jakikwalifikacji.
2.Zasobynaturalne-ziemiaisurowce.Powierzchniaziemiizasobysu-
rowcówwskaliświatowejograniczone.
3.Zasobyprzetworzone-kapitał.Kapitałtotakienakłady,które
uprzedniowymagałyprzetworzenia.Światowezasobykapitału
równieżograniczone:ograniczonajestpodażfabryk,maszyn,środ-
kówtransportuiinnychurządzeń.Ograniczonajesttakżewramach
dostępnychtechnologiiprodukcyjnośćkapitału.
Potrzebyludzkiepraktycznienieograniczone,inaczejniżzasoby,
służącejzaspokajaniutychpotrzeb.Rzadkośćmożemywięczdefiniować
jakonadwyżkępotrzebludzkichponadaktualnemożliwościprodukcyjne8.
Rzadkośćniejestodczuwanaprzezkażdegowtakimsamymstop-
niu.Ubogaosoba,którejniestaćnawłaściweodżywianieigodziwydach
7R.Milewski,E.Kwiatkowski(red.),Podstawyekonomii,Wyd.PWE,Warszawa2018,s.5inast.
8B.Czarny,Podstawyekonomii,Wyd.PWE,Warszawa2011,s.32.
8