Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
WYBRANEKONCEPCJEZASADPRAWA
jakoΠogólnezasadyprawa”-aleniespełniającekryteriumobowiązywania41.
Mimożetegorodzajupostulatznaczeniowyniejestnowy-wyraźniezostał
sformułowanywpolskimprawoznawstwiekilkadziesiątlatwcześniejniżpo-
znańskapublikacja42-jegopowtórzenieniestraciłoinietraciobecnienawa-
dze.Dodzisiajdoktrynalnyususjęzykowymianemzasadobejmujetakżepo-
zaprawneidee,założeniaczywartości.
Normaprawna,byzyskaćmianoΠzasadniczej”,opróczwiązaniawsyste-
miemusicharakteryzowaćsiędodatkowymiprzymiotamiocharakterzepoza-
formalnym,przesądzającymiojejszczególnejpozycji.Jesttokluczowyelement
wopisiezasad,elementwobecktórego-mimojegopodstawowejwagidla
analiz-praktyczniewszystkiekoncepcjepozostająbezsilne.
Wtejmateriipanujejedyniezgodacodohasłowego,swoiściezbiorczego
przedstawianiaowejcechy:otodyrektywastajesięzasadnicza,jeżelize
względunapozycjęwsystemieczypełnionąfunkcjęmożnajązakwalifikować
jakodoniosłą.Niestety,natymzgodanietylesiękończy,ileotwieraogromny
obszarniejasnościiniejednoznaczności,gdziepodejmowanepróbyintelektu-
alnegoporządkowaniamieszczącejsiętammateriiokazująsiębezskuteczne
zuwaginajejogromnąróżnorodność,niedającąsięwżadensposóbsprowa-
dzićdojednegomianownika.Niebudziwięczaskoczeniafakt,żedotychczas
niezostałoskonstruowaneżadnenarzędziedocałościowegoujmowaniatej
sfery,nawetwjejnajbardziejogólnychaspektach.Jedyne,czymdysponuje
teoriaprawa,tokatalogwybranychkryteriów,spełnieniektórychprzeznormę
pozwalanaorzekaniezdużymprawdopodobieństwemojejpozycjinormy-
-zasady.Donichnależyprzedewszystkimnadrzędnośćzasadwstosunkudo
normΠzwykłych”,przejawiającasiębądźwichwysokimusytuowaniuwhie-
rarchicznejstrukturzeprawa,bądźwstosunkowoszerokimzakresiezastoso-
wanialubnormowania,bądźwreszciewbyciupodstawądlaaktówinferowa-
nianorm-konsekwencji.Takżewyjątkowosilneuzasadnienieaksjologiczne
wypowiedzidyrektywalnejmożewprowadzićjądozbioruzasad.
AutorzyZasadprawawykazujądalekoposuniętąwstrzemięźliwośćcodo
rozwijaniacharakterystykicechyΠdoniosłości”norm.Wskazującnasprowa-
dzalnośćwielu-traktowanychprzezdogmatykijakoniezależne-kryteriów
zasadniczościdojakiejśjednejpodstawy,jednocześniezdająsięzajmować
stanowisko,żedopierouporządkowaniezagadnieńformalnychpozwolina
przeprowadzeniekoniecznejgranicymiędzytym,coanalityczneatym,coma-
---
---
---
---
---
-
41J.WróblewskinazywajeΠpostulatamiprawa”,podkreślającjednocześnieichwagęoraz
funkcjęswoistegowzorcadlaprzyszłychdziałańprawodawcy.Zob.:J.Wróblewski,Zagadnienia
teoriiwykładniprawaludowego,Wyd.Prawnicze,Warszawa1959,s.259.
42Ibidem.
