Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Zasadyprawa.Ujęciestrukturyzujące
31
Tezasadyprawa,któreniewątpliweuznajesięzaelementyobowiązujące-
gosystemuprawnego,czerpiąuzasadnienieswegowiązaniazróżnychźródeł.
Podobniejakwprzypadkunormzwykłych,podstawoweuzasadnienieobo-
wiązywaniazasadystanowijejsformułowaniewpostaciwyraźnegoprzepisu
lubichzespołu.Wówczastekstaktunormatywnegoorazakceptowanewdok-
tryniedyrektywyinterpretacyjnetworząwystarczającewarunkidouznania
danejnormyzasadniczejzawiążącą.
Równiesilnaargumentacjamamiejscewprzypadkuodwołaniasiędore-
gułinferencyjnychtypuΠwynikanielogiczne”.Wobusytuacjachobowiązywa-
niezasadmożnauznaćzapewne58.Niemniejszystopieńpewnościistnieje
również,gdyuzasadnienieobowiązywaniazasadyopierasięnaugruntowanej
doktrynieprawniczejoraznaniespornejtradycji,itozarównoprawniczej,jak
ispołecznej59.Przyczymwpraktyceobielinieusprawiedliwieniaczęstona-
kładająsięnasiebieinaprzykładto,coprzesądzaodoktrynalnymwsparciu,
samotakiewsparciezyskujezewzględunafunkcjonowanieodΠniepamiętnych
czasów”.Wewspółczesnymprawoznawstwietentypargumentacjipraktycz-
nienigdyniepełnisamodzielnejroliwuzasadnieniuwiązanianorm-nie-zasad,
głównienowych.
Autorytetnaukiprawastajesięniezbędnyprzedewszystkimwtychsytua-
cjachustalaniaobowiązywaniazasad,gdystosujesięmetodyegzegezynie-
gwarantująceniespornychrezultatów.Donajbardziejtypowychwtejsferze
należyprzyjęciezałożenia,żejeżelisystemzawierawieleprzepisów,będących
swoistymiΠprzejawami”bardziejogólniesformułowanejnormypostępowania,
którejmożnaprzypisaćprzymiotdoniosłości,tonormęnależyzaakcepto-
waćjakoobowiązującązasadę.Takawłaśniemetodazostałaużytaprzyformu-
łowaniunaprzykładzasadydobradzieckawprawierodzinnym60.
OdmianępowyższejargumentacjistanowiswoistaΠindukcjaaksjologicz-
na”61,polegającanaodtworzeniuocenyalbogrupyocen,doktórychnastępuje
odwołaniewuzasadnieniuaksjologicznym,wspólnymdlanormsystemu,jakie
wchodząwskładpewnejwyodrębnionejcałości.Powszechnośćdanejoceny
powoduje,żestajesięonajużsamodzielnymprzedmiotemochrony,anorma-
tywnąformądlatejochronymożebyćtylkozasada.
Dopełnieniemmetodologicznegoobrazuwyprowadzaniazasadnadrodze
indukcjiaksjologicznejjest,popierwsze,wyraźnesformułowanieconajmniej
podstawowegozestawuocenpozostającychwopozycjidooceny-rdzeniawy-
---
---
---
---
---
-
58Ibidem,s.57.
59Ibidem,s.6,59.
60Ibidem,s.59.
61Z.Ziembiński,Metodologicznezagadnieniaprawoznawstwa,PWN,Warszawa1974,s.158-
159.