Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Zdrowiejakoprzedmiotdyskursu
wpedagogice
Pojęciezdrowiafunkcjonujewnaucejużodczasówstarożytnych,jestteż
-zewzględunaegzystencjalnycharakterzawartychwnimtreści-odnie-
pamiętnychczasówzakotwiczonewludzkiejświadomości.Znamiennejest
przytymto,żezarównownauce,jakiwświadomościpotocznejjegoro-
zumieniebywabardzozróżnicowane.Wielośćspotykanychwspółcześnie
wliteraturzedefinicjiiujęćzdrowiarodzizjednejstronypotrzebędoko-
naniaichkrytycznegoprzeglądu,zdrugiejzaśdostarczabogategozaplecza
teoretycznego,któremożezostaćwykorzystanedoanalizypojęciazdrowia
iinterpretacjijegouwarunkowańzperspektywypedagogicznej.
Spotykanenagrunciemedycyny,filozofii,naukspołecznychczyteżmy-
śleniazdroworozsądkowegosposobydefiniowaniazdrowiamożnaprzy-
porządkowaćdodwóch,zdecydowaniewswychzałożeniachodmiennych,
ujęć:biomedycznegobądźholistycznego.Wujęciubiomedycznymzdrowie
jesttraktowanejakostanbrakuchorobyidolegliwości,ajegozasadnicze
uwarunkowaniaupatrywanesąwsferzebiologiiczłowieka.Modeltenwiąże
sięzrozpatrywaniemzdrowiazperspektywychoroby,cowkonsekwencji
oznaczakoncentracjęnaetiologii,patogenezie5iterapii,wyznaczająctym
samymramyparadygmatu(rozumianegowujęciuzaproponowanymprzez
TomasaKuhna6)patogenetycznego.Zdecydowanieszersząperspektywę
fenomenuzdrowiaproponujątejegoujęcia,któresięodwołujądoideiho-
lizmu.Zapunktodniesieniaprzyjmujesięwnichkoncepcjęczłowiekajako
jednościbiopsychospołecznej.Wcentrumrozważańjawisiętuzdrowiewe
wszystkichjegonawzajemsięprzenikającychioddziałującychnasiebiewy-
5Mianempatogenezy(gr.pathos-cierpienie)określasięwnaukachmedycznychproces
powstawaniaiprzebieguchoroby(tzw.wywódchorobowy)uwzględniającyzaburzeniamor-
fologiczneifizjologicznenaróżnychpoziomachorganizacjiustroju(molekularnej,komórko-
wejitd.).
6WujęciuTomasaKuhnaparadygmatjestpojęciemszerszymniżteoria-jesttonie
tylkosposóbrozumieniastrukturyświataiprawnaukowych,alenadewszystkoobowiązująca
dladyscyplinnaukowychmatrycaokreślającawzorcowerozwiązaniaproblemówteoretycz-
nychipraktycznychorazpodstawacodziennejpraktykinaukowej(Kuhn,2001,s.33-37).
