Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI.MIGRACJAZARObKOWAJAKOZJAWISKOSPOŁECZNO-EKONOMICZNE
5)zewzględunacharakterprawnymigracjelegalneinielegalne;
6)zewzględunainneprzyczynymigracjeemerytalne,masowe,exo-
dus,konserwatywne,innowacyjne5.
Wostatnichlatachzacierająsiękryteriaformigranicemigracji
(np.migracjanielegalnapouzyskaniuzgodynapobytstajesięlegalną),
pojawiająsięnoweokreśleniagrupmigrantów6.Wobieg,obokterminu
„migrant”,„imigrant”,„emigrant”„wychodźcy”,„uchodźcy”,wchodzą
nowepojęcia:„quasi-uchodźcy”,„uchodźcyekologiczni”,uchodźcyosta-
tusieprzyznanymzewzględówhumanitarnych.Występujetakżenowa
formamigracjinielegalnejprzerzutosób7.
Migracjajestzjawiskiemwielopostaciowym,oróżnejnaturzemo-
tywów.Wostatnichlatachprzyczynymigracjizostałyzwielokrotnione
wsileoddziaływaniapodwpływemwieluuwarunkowańpowszechnych,
któreczęstoujmujesięwtrzygrupyczynników:technologiczne,społecz-
no-ekonomiczneipsychologiczne.Mówiącoczynnikutechnologicznym,
mamynauwadzeosiągnięciacywilizacyjne,któreumożliwiłyszybkie
iwzględnietaniepodróżeorazłatwekomunikowanie.Dysproporcje
5K.Slany,Międzyprzymusemawyborem.Kontynentalneizamorskieemigracje
zkrajówEuropyŚrodkowo-Wschodniej(1939–1989),Kraków1995,s.25–27.Najczęściej
spotykanepodziałymigracjiuwzględniająkryteriaprzyczynskłaniającychdopodjęcia
decyzjimigracyjnej,czasujejtrwania,zasięguterytorialnegoiregulacjiprawnoadmini-
stracyjnych,zob.A.Maryański,Współczesnewędrówkiludów.Zarysgeografiimigracji,
Wrocław–Warszawa–Kraków1986,s.6;E.Marek,Migracjezagraniczneiuchodźstwowe
współczesnymświecie,PSpoł.1995,nr3,s.2.
6W.Anioł,Współczesneruchymigracyjne,PSpoł.1991,nr1,s.37.Szczególnąformą
przemieszczaniasiębyłnp.powrótżołnierzyzbyłegoZwiązkuRadzieckiego(Białorusi,
Ukrainy,Litwy)po1989r.zjednostekstacjonującychwPolsce,NRD,Czechosłowacji,
acozatymidzieprzemieszczaniesiętysięcyludziwgranicachWNP,zob.G.deLusignan,
GlobalMigrationandEuropeanIntegration,Washington1997.
7W.Anioł,MigracjewEuropie(w:)Studiaoprocesachmigracjizagranicznych,t.I,Stu-
diaiMateriałyIPiSS,z.3,Warszawa1994,s.84;E.Hönekopp,MigracjeWschódZachód.
Czynowaeuropejskawędrówkaludów?(w:)Studiaoprocesach…,t.I,z.3,s.11;K.Głąbi-
cka,Przerzutosóbjakonowaformamigracjinielegalnej,PSpoł.2000,nr5–6,s.28.Wlite-
raturzeprzedmiotuwyróżniasiędwapojęciadotycząceprzerzutuosób:przerzutiprzemyt.
„Przerzut”odnosisiędoodpłatnegopośrednictwawnielegalnymprzekraczaniugranicy
zzamiaremnielegalnegopozostawanianadanymterytorium.Migranciprzerzucani
przyużyciusiłylubpodstępnie.Wkrajudocelowymmigrantanielegalnegowykorzystuje
siędopopełnianiakradzieży,prostytucji,przemytunarkotykówitd.„Przemyt”natomiast
tosamoułatwienienielegalnegodotarciadokrajudocelowego.Kontaktmiędzymigrantem
aosobąluborganizacjązajmującąsięprzemytemkończysięwchwilidotarciamigrantado
krajudocelowego,zob.więcejK.Głąbicka,T.Halik,A.Sawicka,Studianadprzerzutem
migrantów,WorkingPapers,ISSUW,seria:Pracemigracyjne1999,nr23,orazM.Szonert,
MigracjewEuropieŚrodkowejiWschodniej,StudiaiMateriałyIPiSS,z.3,Warszawa1994.
18