Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Wyjaśnieniawymagazastosowanaterminologia.Wamerykańskiejliteraturzeprzed-
miotuspotykasiędwaujęciaterminustrategianuklearna.Pierwszyznichdotyczywąskie-
gorozumieniapojęciastrategia,odnoszącegosiędojegoklasycznejdefinicji,opisującej
strategięjakosztukęgenerała.Takujętastrategianuklearnaoznaczaszczegółowyplan
użyciabroninuklearnejwdziałaniachwojennychijestwzasadziekategoriąstrategiiwoj-
skowej(wojennej)6.Zkoleidrugiepodejścieodnosisiędoszerszegoznaczeniapojęcio-
wegosłowastrategia,wktórymprzedstawiasięjejakosztukękierowaniaiużyciaśrodków
militarnychdoosiągnięciacelówpolitycznych.Takujętastrategianuklearna,zuwagina
ogólny,takżepozamilitarnyzakrespojęciowy,jestwzasadzietożsamazterminempolityka
nuklearna,stosowanymwniniejszejrozprawiedoopisaniawszystkichaspektówwpływu
broninuklearnejnapolitykęUSA.Ztegopowoduniezbędnejestwyraźnezaznaczenie,że
stosowanywrozprawieterminstrategianuklearnaodnosisiędowęższegoznaczeniapo-
jęciowegoioznaczaplanlubkoncepcjęużyciabroninuklearnejwdziałaniachzbrojnych.
Omówićnależytakżepojęciebroninuklearnej.Nazywanateżjądrowąlubatomową,
awżargonienaukowymbroniąjądrowąjednofazową,brońnuklearnaczerpieswojąener-
gięzreakcjirozszczepianiająderradioaktywnegopierwiastkaU-235lubPu-239.Moc
wyzwolonąpodczaseksplozjiładunkunuklearnegomierzysięwtysiącachtontrotylu,
tzw.kilotonach(Kt).Zkoleibroń,wktórejdoreakcjisyntezyjąderizotopówwodoru,tj.
deuteruitrytu,wykorzystujesięenergięntradycyjnego”ładunkunuklearnego,nazywa
siębroniątermonuklearną(termojądrową)lubteżbroniądwufazową,amniejfachowo
broniąwodorową.Zuwaginateoretycznienieograniczonąmocładunkudwufazowego
energięwyzwolonąweksplozjitakiejbronimierzysięnajczęściejwmilionachtontrotylu,
czylimegatonach(Mt)7.Ponieważwkrótcepozbudowaniubronitermonuklearnejwięk-
szośćładunkówwarsenaleUSAbyłabroniądwufazową,atakżedlauproszczenianazew-
nictwa,stosowanywrozprawieterminbrońnuklearnamacharakterumownyiodnosisię
dowszystkichrodzajówbroninuklearnych,chybażewtekściezaznaczonoinaczej.
Wtokunarracjistosujesięrozróżnieniebroninuklearnejzewzględunajejprzezna-
czenie,czylinabroństrategicznąitaktyczną.Podziałtenniewynikabynajmniejzmocy
ładunków,jaksięniekiedyprzyjmuje,aleodpowiadazaproponowanejprzezEdmunda
Osmańczykaklasyfikacjiopartejnazasięguśrodkówprzenoszeniatejbroni8.Wprzyję-
tymujęciubroństrategicznatobrońomiędzykontynentalnymzasięgulubtaka,którawy-
wieraistotnywpływnaglobalnyukładsił.Zkoleibrońtaktycznamazazwyczajniewielki
zasięg,alejejmocnieróżnisięzasadniczoodmocyładunkówstrategicznych,aniekiedy
nawetprzewyższa.
6
Wpolskiejnomenklaturzewojskowejodpowiadatemutermindoktrynawojenna,tj.przyjęty
wpaństwiewdanymczasiezespółpoglądównacharakterwojny,naprzygotowaniedoniejkraju
isiłzbrojnych,atakżenasposóbjejprowadzenia,zob.WielkaencyklopediaPWN,t.7,Warszawa
2002,s.234.
7
Zob.Encyklopediatechnikiwojskowej,Warszawa1987,s.73-74.
8
E.J.Osmańczyk,EncyklopediaONZ,Warszawa1986,s.74.