Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wieXXwieku,kiedytowrozwiniętychkrajachprzewlekłechorobyukła-
dukrążeniainowotworowejakoprzyczynyprzedwczesnychzachorowań
izgonówwysunęłysięprzedchorobyzakaźne.Uznano,żeabyograniczyć
ichwystępowaniekoniecznejestwyeliminowanietakichczynników,jak
bogatotłuszczowadieta,brakaktywnościfizycznej,nadciśnienietętnicze,
palenietytoniu,nadużywaniealkoholu,złewarunkiżyciaipracy,anietyl-
korozwójmetodleczniczych.
Wielkiwpływnaukształtowaniesięnowegoobliczazdrowiapublicz-
negomiałarezolucja„Zdrowiedlawszystkichdoroku2000”uchwalona
przez30.ŚwiatoweZgromadzenieZdrowiawmaju1977roku.Zapowia-
dałaonaprzejścieodtradycyjnegomyślenia,żezdrowieludzizależyod
skutecznejwalkizchorobami,domyśleniaoumacnianiuzdrowia,jako
drogidoosiągnięciategocelu.Zaszczególnieważneuznanodziałania
ukierunkowanenaczynnikiwiążącesięzestylemżyciaorazześrodo-
wiskiemfizycznym,społecznymiekonomicznym,wktórymludzieżyją
ipracują.Tospojrzenieodbiegałozasadniczoodraczejpowszechnego
przekonania,żezachowaniezdrowiazależyprzedewszystkimoddziałań
medycynyleczniczej.
Wyrazemtegonowegospojrzenianasprawyzdrowialudzibyłpro-
gram„NoweperspektywyzdrowiaKanadyjczyków”,przedstawionyna
początkulat70.ubiegłegowiekuprzezkanadyjskiegoministrazdrowia,
MarcaLalonde’a.Celemjegobyłozahamowanieizmniejszenieprzed-
wczesnychzachorowań,zgonówiniepełnosprawnościobywatelizpowo-
dutzw.choróbcywilizacyjnych.Opierałsięonnadziałaniachukierun-
kowanychnaczynnikibiologiczne,środowiskoweistylżycia,atakżena
poprawędziałańsystemuopiekizdrowotnej,przedewszystkimzapobie-
ganiachorobom,promocjizdrowiairehabilitacji.Tonowespojrzeniena
zakresdziałańzdrowiapublicznegoznalazłopełnywyrazw„Ottawskiej
KarciePromocjiZdrowia”zpodtytułem„Ruchwkierunkunowegozdro-
wiapublicznego”,uchwalonejprzezuczestnikówMiędzynarodowejKon-
ferencjizorganizowanejw1986rokuprzezŚwiatowąOrganizacjęZdro-
wiairządKanady.Określenie„nowezdrowiepubliczne”miałonacelu
podkreślenie,żepookresieukierunkowaniadziałańnachorobyzakaźne,
głównymcelemwkrajachrozwiniętychmabyćpromowaniezdrowego
stylużyciaorazzapobieganieprzedwczesnymzachorowaniom,zgonom
iniepełnosprawnościpowodowanychprzezprzewlekłechorobyocha-
rakterzespołecznym.Oczywiścienieoznaczato,żewalkazchorobami
zakaźnyminiejestteżcelemdziałań.
Jednaknienowanazwa,leczwyrażonew„KarcieOttawskiej”kom-
pleksoweujęciesprawzdrowiastanowizasadniczenovum.Kartaukierun-
kowałapolitykęspołecznąizdrowotnąpaństwczłonkowskichŚwiatowej
OrganizacjiZdrowiaiwskazałanowąrolęizadaniazdrowiapubliczne-
gownadchodzącychdekadach.Tenowezadaniastojąceprzedrządami
2
