Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ISTOTADIALEKTÓWKRESOWYCH
we,polskąkulturę,obyczaj,wiarękatolicką,jednaknaogółulegałasilnej
asymilacjijęzykowej,choćoczywiściewróżnychokolicachwnierów-
nymstopniu.WzachodniejczęściPodola,np.kołoPłoskirowaiKamień-
ca,zachowałysiępowiekXXiczasydzisiejszepolskiekolonie.We
wsiachDulibywpow.buczackim5iwMilniewpow.brodzkim6język
polskiuległbardzosilnemuwpływowiukraińskiemu,azdawnychpol-
skichwsipodlwowskich,BiłkaSzlacheckaiBiłkaKrólewska,pozostała
tylkoczęściowopolskanazwa(ukr.Biłka,pol.Białka).Natomiastludność
Biłki,zachowującpoczucieswegopolskiegoiszlacheckiegopochodze-
nia,posługiwałasięnacodzieńpolszczyznąbardzozbliżonądojęzyka
ukraińskiego.
Dużyiwielowiekowynapływludnościpolskiejnaziemieruskienie
zdołałjednaknigdyzdominowaćilościowożywiołuruskiego.Żywiołpol-
skibyłtamzawszeliczebniesłabszyistanowiłwiększelubmniejszewy-
spywśródmorzaruskiego.Niemamyhistorycznychdanychstatystycz-
nychoskładzienarodowościowymludnościtychziem.Powszechnespi-
syludnościbowiemwynalazkiemdopierodrugiejpołowyXIXw.Ale
znichwłaśniemożnawyczytać,żenp.w1880r.wGalicjiwschodniej-
zykapolskiegoużywało28%jejmieszkańców,językaruskiegozaś65%.
Wlatachmiędzywojennychwtrzechwojewództwach:lwowskim,tarno-
polskimistanisławowskimPolacystanowiliodpowiedniood57do22%
mieszkańców,Ukraińcyzaśod34do69%.
Napływludnościpolskiejnaziemieruskiemiałdwiekonsekwencje:
popierwsze,obszaretniczniemieszany,którypierwotniewytworzyłsię
wdorzeczugórnegoBuguiSanu,rozszerzyłsięnaWołyń,Podniestrze
halickieiPodole,podrugiezaśdużefalekolonizacjipolskiejnaRuśCzer-
wonąsprawiły,żeelementpolskizachowałsiętamdodziśjakoetnicznie
polskizadstratowądomieszkąruską,natomiastniepowodowałmasowej
polonizacjiludnościruskiej.
ZiemieRusiCzerwonejprzyciągałytakżeinnąjeszczeludnośćniżpol-
ska.ZapanowaniaRusinapływalitamTatarzy,Ormianie,ŻydziiNiem-
cy.Podpanowaniempolskimimigracjatychżywiołównieustała,aledo-
łączyłysiędonichtakienowenarodowości,jakWęgrzy,Czesi,Włosi
iSzkoci.Ludnośćtaasymilowałasięjednakdośćprędko:zachodniazre-
5S.Hrabec,OpolskiejgwarzewsiDulibywb.powieciebuczackim,RozprawyKomi-
sjiJęzykowejŁTNIII1955,s.31-76.
6K.Dejna,GwaraMilna,RozprawyKomisjiJęzykowejŁTNIV1956,s.7-41.
6