Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dzieciństwoimłodość
Problemleżywtym,żewżadnychinnychdokumentachZelman
niejestokreślanyjakokuśnierz.Zprzekazówhistorycznychwyni-
ka,żezasadniczozajmowałsięwciąguswojegożyciawszystkim,
tylkoniekuśnierstwem:parałsięhandlem,nadzoremżup,zbiera-
niempodatków,lichwąiszynkowaniemtrunków.Trudnozatem
potwierdzić,czyrzeczywiściepochodziłzrodzinykuśnierza.Nie
wiemyrównież,cowłaściwieoznaczawcytowanympowyżejzda-
niusłowonubogi”-wydajesię,żeodnosisięraczejdonkondy-
cjiżydowskiej”
,któramiałabyćnubogaipodła”
,aniedoubóstwa
rodzinyZelmananatleinnychŻydów.Ponadtokuśnierstwobyło
wszakjednymznajbardziejprestiżowychidochodowychrzemiosł,
więcnubogikuśnierz”musiałbybrzmiećwówczasjakoksymoron.
Zresztą,wedługspisuz1716roku,wśródŻydówdrohobyckichbył
tylkojedenkuśnierz;niestety,nieznamyjegoimienia
11
.
Istniałajednakjeszczetradycjaojegopochodzeniu,przeka-
zanawprotestacji,spisanejw1751rokuprzezekonomastarostwa
drohobyckiego,StefanaWinnickiego.Powołującsięnawiedzępo-
wszechnąwśródmieszkańcówstarostwaoraznokolicznychkaha-
łów”
,stwierdzałon,żeZelmannpochodzizprostegopokoleniaży-
dowskiegochamowego,ojcamiałWolfaukramiku,tytiun,tabakę,
szpilki,tasiemki,woskipieprzprzedawającego”
12
.Jeżelijednakra-
cjęmaJakubWikler,któryodnalazłnazwiskoojcaZelmanawśród
spisówstarszyznykahału
13
,toalbojużjegoojcieczrobiłznaczącą
karieręwspołecznościżydowskiej,albomamydoczynieniazplot-
ką,wyszydzającąznienawidzonegoarendarzaprzezpodkreślanie,
żeosiągnąłpozycjęspołecznąnienależnąmuzewzględunaniskie
urodzenie.
ZojcemZelmanaudajenamsięprawdopodobniespotkaćtylko
razwzachowanycharchiwaliach.Wewzmiankowanymwyżej,po-
chodzącymz1717rokupierwszymzapisieźródłowym,wktórym
Zelmanjestwspominany,sprawęprzedsądgrodzkiwPrzemyślu
wniósłszlachcicPiotrBiliński,skarżącsię,żeprzedświętamiBożego
11Gelber,TeHistoryoftheJewsofDrohobycz.
12CDIAUL,f.13/1,t.584,s.2454-2455.
13Wikler,ZdziejówŻydówwDrohobyczu,s.50.
19
