Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Śmierćstarosty
neprzezkolegiumsamborskieTowarzystwaJezusowego,trzeci
zaśautorstwaczęstochowskiegopaulina,BrunonaOsieckiego
30
.
Wśródduchownychgłoszącychkazaniaznalazłsięnatomiastnie-
dawnowyświęconyJózefAndrzejZałuski,późniejszywspółtwórca
słynnejbiblioteki
31
.PogrzebemzawiadywałJózefWandalinMni-
szech,marszałekwielkikoronny,aprywatnieszwagierwdowy,
DorotyChomętowskiej.Samawdowawyraźniedystansowałasię
odtejcelebry.Jakpodajesięwewzmiankowanejrelacji,nprzez
czastejsepulturyniebyłaprzytomnąJej[mość]Paniwojewodzi-
namazowiecka,jakoteżinatraktamentach,którebyłyprzeztrzy
dnidlawielkiegożalu.WkościelejednakPanienBrygidekprzez
wszystkietrzydninaegzekwiachbyła”
32
.
Nieprzypadkiemprzesuwamyteraznasząuwagęnaosobę
wdowypohetmanieChomętowskim.Toonabowiem,Dorota
ChomętowskazdomuTarło,przezkolejnećwierćwiekubędzie
pracodawczyniąiprotektorkąZelmanaWolfowicza,iniewątpliwie
odegraogromnąrolęwjegokarierze,jednocześniepozostając
postaciąbardzoenigmatycznąisłabouchwytwzachowanych
przekazachźródłowych.
StarostaChomętowskizatemumarł,zaśwżyciuZelmanaWolfo-
wiczanastąpiłjakiśniejasny,alebardzogroźnydlajegokarierykry-
zys.Wolfowiczmiałbowiemzostaćskazanywyrokiemsądumiej-
skiegolubstarościńskiegonachłostę,hańbiąceobwiezieniewokół
ratuszaiwygnaniezmiasta.MajerBałabanwswejfabularyzowanej
historiiZelmanaobwiniago,żejakokwotnikżupydrohobyckiej
zdefraudowałjakieśpieniądzezeskrzynkikwotniczej,iżebyukryć
manko,postanowusunąćswegozwierzchnikazapomocątrucizny.
Sprawajednaksięwydała,Zelmanaaresztowano,asądławniczyza-
30BrunoOsiecki,Trophaeumzpańskiegourodzenia,nieporównaneyestymy,
zwielkichzasługyheroicznychczynówwiekopomneysławyywysokichhonorów,
zżyciapobożnegoyśmierciprawdziwiechrześciańskiey,wiekuisteychwały;wiel-
kiemuimieniowiJ.W
.JmćP
.StanisławazChomętowa[ł]Chomętowskiego,Czę-
stochowa[1729].
31BogumiłStanisławKupść,NieznanaautobiografaJózefaAndrzejaZału-
skiego,nPrzeglądBiblioteczny”1960,r.28,z.4,s.331.
32Cyt.za:Popiołek,Zkrajuizeświata,s.34.
25