Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
2.Pojęciebornglobal
KrystynaPrzybylska
Pierwszebadaniainternacjonalizacjiprzedsiębiorstwkoncentrowałysięprzede
wszystkimnazachowaniudużychfirm,ougruntowanejwcześniejpozycjina
rynkachkrajowych.Najbardziejznanympodejściemwramachtakiegopostrze-
ganiaumiędzynarodowieniaprzedsiębiorstwjestmodeluppsalski,wktórymna
podstawieobserwacjiczterechszwedzkichkorporacji(Sandvik,AtlasCopco,
FacitiVolvo)określonoetapową,sekwencyjnąścieżkętegoprocesu.Wszystkie
tefirmy,zanimrozwinęłydziałalnośćzagranicą,funkcjonowałyprzezwielelat
narynkukrajowym[JohansoniWiedersheim-Paul1975,s.309–317].Takieujęcie
procesuinternacjonalizacjizdominowałobadaniategozjawiskanaponaddwie
dekady.Jednakżeodpoczątkulat90.XXw.wliteraturzeprzedmiotuzaczęły
pojawiaćsięwzmiankio„małychimłodych”przedsiębiorstwach,którejużna
początkuswojegoistnienia–lubwkrótcepotem–rozpoczęłydziałalnośćna
zagranicznychrynkach,częstorównocześnienakilku.Zauważonotakże,żeich
wspólnącechąjestfunkcjonowanieprzedewszystkimwbranżachzwiązanych
zzaawansowanymitechnologiami[OviattiMcDougall1994,s.4].Przedsiębior-
stwateokreślonomianembornglobal.
M.W.Rennie[1993]przeprowadziłpierwszebadaniamiędzynarodowych
małychfirmnowegotypuiporazpierwszyużyłterminubornglobal.Badania
obejmowały310australijskichfirmwytwarzającychproduktyowysokiejwartości
dodanej.Pozwoliłyonewskazaćdwiezasadniczoróżniącesięgrupyeksportu-
jącychprzedsiębiorstw.Pierwszaobejmowałafirmywpisującesięwtradycyjny
schematinternacjonalizacji(75%badanejpróby).Ichpodstawowadziałalność
koncentrowałasięnakrajowymrynku,miałyoneniezbędneumiejętności
idoświadczeniedopodjęciainternacjonalizacji,znaczącemożliwościfinansowe
orazbogatyasortymentproduktów.Firmyterozpoczynałyeksportprzeciętniepo
27latachiosiągały15–20%przychodówzesprzedażynazagranicznychrynkach.
Drugagrupaprzedsiębiorstw(25%)tofirmytypuBG,którerozpoczęły
eksportwciągudwóchlatodmomentupowstaniaiosiągnęły76%przychodów
zeksportu.Naogółprodukowałyonetechnologiczniezaawansowaneproduktydla
znaczącychmiędzynarodowychrynkówniszowych.Przedsiębiorstwate„konku-
rująjakościąorazwartościąwytworzonąpoprzezinnowacyjnetechnologie”,
atakże„odmomentupowstaniapostrzegająświatjakojedenwielkirynek,zaś
rynekkrajowyjedyniejakowsparciedladziałalnościmiędzynarodowej”[Rennie
1993,s.45].
Badaniatewzbudziłyzainteresowaniewśródinnychbadaczyprocesuinterna-
cjonalizacji.Wykazanonaprzykład,żespośródamerykańskichmłodychmałych
firmokoło13%weszłonarynkizagranicznejużwciągupierwszegorokudziałal-
ności.OpierającsięnaempirycznychbadaniachmałychfirmwNorwegii,Francji
