Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ArchiwumrodzinneMaryEllenTyrmand
Omałżeństwietolepiejjużbędędecydowałsam,bezKisiela,aletwórczość?Cośjakby
zalążekleżywszufladzie.PrzygodyimyśliporucznikaStukułki,częśćpierwszaijeden
rozdziałdrugiej,mojanieukojonaskłonnośćdoosiemnastowiecznejpowiastkifilozoficznej.
Zacząłemw1949,poczymprzezczterylatanic,boipoco?Ktotowyda?Potylulatach
przerwynamiętnośćzemniewyparowałaichybajużnigdynieskończę.Wdrugiej
szufladzieinnapierwszaczęść,tymrazemodwojguludziach,którzyczegośodsiebiechcą,
aleniebardzowiedzą,czegochcąijakchcieć.ZacząłemtopoowymepizodziezMartą.
Ico?Gówno.Pocopisać?Żebyleżało?Mampomysłnasztukęteatralną,chciałbym
spróbować.Iktonatospojrzy,skoroanisłowaopracy,aniohistorii,aniospołeczeństwie.
Takmożnabezkońca.Jawiem,żetendzienniktonietwórczość.Aledajejakieśułomne,
niepełnesatysfakcje,jakieśgrzebaniesięwnieprzewidzianym–jeślipomyśleć,comożesię
znimjeszczestać26.
JednakTyrmandbyłzdeterminowany.Trzylatapóźniejudało
musięrozpocząćdrukpierwszejzdwuczęścipowieści,którejodcinki
ukazywałysięnałamach„KurieraPolskiego”.Pracenadkolejną
częściąutworudobrzedokumentujedrugizpublikowanych
tunotatników.Pisarzmiałcorazwiększewątpliwościzwiązane
zpisaniemdoszuflady.Prawdopodobniecorazbardziejczułnaszyi
zaciskającąsiępętlęwydawniczychblokad:
WAlejachUjazdowskichdopadłomniepytanie:czywartopisać?Poprostu,czywarto,
czyopłacasię,czynieszkodaczasuisiłżywotnych?Czywogólewartoiczywszczególe
warto?Iogólniebiorąc:copisać–wszystko,cokolwiekczycoś?Czymęczyćsięnadalnad
tymdziennikiem,amożekontynuowaćStukułkę,lubzacząćnowąpowieść?Albowprost
położyćlachęnacałepisanieiodrodzićsięnajakiejśpoważniejszejniwie?Tyle
zadrukowanegopapieruwszędziewokołowalasięwpohańbieniu,zagracaświat,płonie
wwojnachipożarach,jestracjąbytuśmietnikówiklozetów.Awogóle–cozostaje
poczłowieku?Nierozeznawalnyciągkrwi,dzieci,pokoleń?Budowle,wspomnienia,
prawodawstwo?
Wielkiemyślioniczym,jakmawiałKubuśPuchatek,gnębiłymniedoroguPięknej27.
MariuszUrbanekwrozmowiezeZdzisławemNajderemustalił,
żeTyrmandmiałambicjenapisaniapoważnejpowieści,cobyło
motoremrozpoczęciapracnadStukułką:„Byłotodziełozakrojone
nawielkąpowieśćfilozoficzną,takąspowiedździecięciawieku[…].
