Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PróbarekonstrukcjipoetykiLeopoldaBuczkowskiego
kolejnychtekstówprozaika,anieproblemówpoetykiiwizjiscala-
jącejjegopisarstwo.Wniniejszymszkicuchciałbymodwrócićdo-
minującąprawidłowośćproponującbardziejogólneisyntetyczne
spojrzenienatekstyBuczkowskiego.
Nawetpobieżnaliteraturajegokolejnychutworówprzeko-
nuje,żekażdynastępnywjakiśsposóbkontynuujewcześniejsze
motywytematyczneicechykompozycyjne,ajednocześnieinicju-
jenowątematykęiwprowadzanowe,zaskakująceczęstoelementy
technikiliterackiej.PomiędzyCzarnympotokiemaKąpielamiwLuc-
cawprozieBuczkowskiegozaszłydalekoidącezmiany,przewarto-
ściowującetradycyjnątematykędziełwcześniejszychiprzekształca-
jąceznaczniedawnewzorykompozycyjneiichpoetykę.Proponuję
uchwycićtęzmiennośćispojrzećnaewolucjęprozyBuczkowskiego
jako„jednośćwróżnorodności”,czylispróbowaćrekonstrukcjijej
poetykiidociec,dziękiczemujegopisarstwomożnauznaćzadoj-
rzałąioryginalnącałość.
2
GdzieindziejpołączyłemdziełaBuczkowskiegozopowia-
daniemniefabularnym4,uznająctymsamym,żemimoniewątpliwej
dyskursywnościtejprozy,wyrażającejsięmiędzyinnymiwróżnych
elementachautotematycznych,metaliterackich,związkachinter-
tekstualnych,prozataopowiadaiprzekazujenamjakieśopowie-
ści.Narracyjność,czyliobecnośćopowiadania,uznałbymzajedną
zpierwszychcechpisarstwaBuczkowskiego.StanisławBarańczak
zauważyłkiedyś,żeimięDydonypojawiasięwPierwszejświetności
kilkakrotnieicoinnegoznaczy:„[...]nazywanajesttakdziewczy-
na,mieszkającawgruzachBełżcaizajmującasięratowaniemdzie-
ci.Dydonęprzedstawiatrzynastowiecznypomnikstojącynagłów-
nymplacumiasta,rolęDydonygrawreszcieaktorkawfilmienakrę-
conymnaterenachdawnejzagłady”5
4Zob.B.Owczarek,Poetykapowieściniefabularnej,Warszawa1999.
5S.Barańczak,Krwawykarnawał,„Teksty”1973,z.4,s.63.
13
