Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PróbarekonstrukcjipoetykiLeopoldaBuczkowskiego
gachpostaci20.Zjawiskuspójnościpoświęciławieleuwagirównież
Indyk21.Wskazała,iżprosteskładnikisyntaktycznewypowiedzipo-
wieściowejniesąwystarczającedlaustanowieniaspójnościutworów
Buczkowskiego.Dowiodła,iżspójnośćprozyautoraUrodynacza-
siejestwielopłaszczyznowaizależnaodwielukontekstówodbior-
czych.Spójnośćtętrzebarekonstruowaćwramachhierarchicznych
porządkówgatunkówmowyigatunkówliterackich,ajejśladywi-
docznesąwróżnychpowtórzeniachelementównarracyjnych,ujaw-
niającychwłaściwątekstomBuczkowskiegozasadęjukstapozycji22
Myślę,żemogęuzupełnićtewyjaśnienia.
Pojęciemontażuwielokrotnegoumieszczazjawiskospój-
nościconajmniejnadwóchpoziomach.Popierwsze,napoziomie
składniowo-narracyjnym,czylinapłaszczyźnieoddziaływaniazasa-
dykompozycyjnejcharakterystycznejdlaokreślonejformywypo-
wiedzi(np.narracjiwielorelacyjnej,zjednejstrony,inarracjicyklicz-
nejzdrugiej).Podrugie,napoziomiecałościdzieła,którakształtu-
jesięstopniowoizprzeskokami,wefekciemontażuwielokrotnego
różnychformnarracjiidyskursu,ujętychostateczniew„ramę”tytu-
łuutworu.Dobrymprzykłademtakiegozabiegujestwskazówkasa-
megopisarzadotyczącaOficerananieszporach:
PróbujęzagarnąćparadoksdziewiętnastegowiekulubwprzypadkuOfice-
rananieszporachparadoksroku1914.Trzebasobieprzytymzdaćsprawę
ztego:cotosąnieszpory.Wydedukować.Jesttopróbazsumowania1914
roku.Jakątodajeparadoksalnąwypadkową?Jakatobyłakałapućka,ja-
kiepomyjeijakprzytakichwydarzeniachgrupująsięquasiwielkości,quasi
sztabygłówne,quasikatedryitp.Jakimparadoksemsątewszystkieintrygi,
jakatomiazga.Ailekarier,ileorderów,asystentówitysiącezjawiskekono-
micznych?Ileniepotrzebnychśmierci?23
MożnawięcczytaćOficerananieszporachjakopodsumowaniewielu
paradoksówepokinaprzełomieXIXiXXwiekuwEuropieŚrod-
kowo-Wschodniej
20Zob.B.Owczarek,Opowiadanieisemiotyka Opolskiejnowelistycewspół-
czesnej,Wrocław1975,s.190–200.
21M.Indyk,Granicespójnościnarracji
22Ibidem,s.66,80.
23L.Buczkowski,Prozażywa,s.45.
21
