Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZłotowkulturzeAmeryki
37
lubfluwialneznajdująsięnajczęściejwśrodkowychodcinkach
rzek,gdyżtamprędkośćwodywykazujenajwiększąrównowa-
międzystopniemerozji(wypłukiwania),transportuiosa-
dzaniaminerałów.Złotopozyskiwanezezłóżrzecznychzawsze
cechujesięwysokąjakościąorazzawartościączystegomine-
rału.Jestonopozyskiwaneprzezwypłukanie,tj.oddzielenie
gooddrobinziemiiinnychminerałów,przyużyciupłaskich
iszerokichnaczyń.Uzyskanezłototoróżnejwielkościziarna
(nugaty)lubzłotypiasek(bardzomałedrobinyzłota).
Surowiecmetalowymożnarównieżpozyskaćzrozkruszo-
nychminerałów(złóżpierwotnych),wktórychsięonznajduje.
Wymagatojednakbardziejzłożonychorazpracochłonnych
technik-wtymrozkruszaniaimieleniaskały,abywyizolować
pożądanyminerał.Takąpokruszonąizmielonąmasętrzebana-
stępniewyprażyć(podgrzać),wytopićlubwytrącićwreakcjach
chemicznych,zużyciemnaprzykładtrującejrtęci(wprzypad-
kuzłota),alboteżobrobićmechanicznie(np.poprzezkucie).
Eksploatacjazłóżwtórnychprzezcywilizacjeprekolumbij-
skieAmerykijestsłabopoznana,choćźródłahiszpańskie
zXVIwiekuwymieniająmiędzyinnymieksploatacjępokładów
złotawBuritacawKolumbii,gdziezłotykruszecwydobywano
wrazzeskałąipoddawanodalszejobróbce.Wtymcelu,konty-
nuującbiegposzczególnychżyłzłotonośnych,wkopywanosię
wziemięnawetnakilkametrów.Technikęstosowanorów-
nieżwokresiekolonialnym,wydobywajączłotodlaHiszpanów.
Podobnieniewieleznaleziskiinformacjiistniejewodniesieniu
doprekolumbijskiegowydobyciamiedzi.
Wydobyciemmetalizajmowałasięzpewnościągrupaludzi
mającychwtymzakresiedoświadczenie.Ale,podobniejak
wodniesieniudosposobueksploatacjizłóż,iwtymprzypadku
istniejątylkonieliczneinformacjearcheologiczne.Niewiado-
moteż,czywydobyciemiobróbkąminerałówzajmowałysięte
sameosobyaniczyistniałozróżnicowanienametalurgówzłota
imetalurgówinnychmetali.Niejesttakżepewne,czybyłato
czynnośćwykonywanaprzezkonkretnegrupyspołeczeństwa,
całąspołecznośćczyteżprzezmężczyznlubkobiety.Źródła
kolonialneodnoszącesiędodziejówKostarykipodają,że