Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Karna,Zmianywzarządzaniupublicznymiinstytucjamikultury
Kraków2008,ISBN978-83-233-2620-5,©byW.J.Karna&WUJ
WSTĘP
DokonującesięwPolscewostatnichkilkunastulatachzmianywsektorzepub-
licznymwyrażająsię,podobniejakwinnychkrajach,przezdwazazębiającesię
procesy:dążeniedosprawniejszegozaspokajaniapotrzebzbiorowychorazdąże-
niedowiększejdemokratyzacjisektorapublicznego.Sprawniejszezaspokajanie
potrzebzbiorowychjestrealizowanezarównodziękidecentralizacjizadań,jak
iwprowadzaniubardziejefektywnychmetodzarządzaniazadaniamiiinstytucja-
mipublicznymi.Wodniesieniudoinstytucjikulturypolegatogłównienadecen-
tralizacjiideetatyzacji,cooznaczanowepodejściedotychinstytucjiizmian
wsposobachzarządzanianimi.
Zniesienieograniczeńwynikającychzmonopolupaństwawsprawachkultury
ijednocześnieradykalneograniczeniejegoopiekuńczejfunkcjipostawiłośrodo-
wiskatwórczeicałysystemupowszechnianiakulturywobeczupełnienowych
problemów.Otwartejmożliwościswobodnegoprzepływuwartościitreścitowa-
rzyszyłoograniczeniejejrealizacji,wynikającezewzględówekonomicznych.
Wśródzadań,którezostaływramachdecentralizacjiprzekazanedorealizacjisa-
morządomterytorialnym,znalazłysięmiędzyinnymitezwiązanezzaspokaja-
niempotrzebspołecznychwzakresiekultury.
Od1stycznia1999rokuorganizowaniedziałalnościkulturalnejjestdomeną
samorząduterytorialnego.Środkiprzekazywanenarealizacjęsąjednakniewspół-
miernieniskiewstosunkudowydatkówpublicznychinstytucjikulturyzwiąza-
nychzwykonywaniemzadańwsferzekultury.Wsytuacjiograniczonejdostęp-
nościśrodkówbudżetowychistalerosnącychaspiracjimieszkańcówcodojakości
usługspołecznych,wtymkulturalnych,koniecznestałosięposzukiwaniesposo-
bówzwiększaniaefektywnościwydatkowaniatychśrodków.Pojawiłasięzatem
potrzebazmianzasaddziałalnościistrukturwtakisposób,bypubliczneinstytu-
cjekulturymogłyprzetrwaćirealizowaćinterespubliczny.
Pojedynczyczłowiekmożezrezygnowaćzaktywnościkulturalnejzewzględu
natrudnąsytuacjęnansową,alenigdyniemożezniejzrezygnowaćspołeczeń-
stwojakocałość.Miałobytobowiemtrwałeskutki.Aniwprzyrodzie,aniwkul-
turzeniejestmożliwecofnięciepowstałychzniszczeń.
Najbardziejzauważalnązmianąwsferzekulturyjestto,żestałasięonatowa-
rem,apowstającyrynekwyzwoliłkonkurencjęwrazzwszelkimijejprzejawami:
upadkiemniektórychstarychipowstawaniemnowychinstytucjiorazformod-
działywaniakulturalnego.Urynkowieniekulturysprawiło,żewzrosłazależność