Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
fikacjiwniosków,czyotrzymanewynikipotwierdzająprawidłowościtypowedlaob-
szaruPolski,czywyróżniająpółnocno-zachodniąPolskę,ukazując„specyfikę”tego
obszaru,wynikającąnietylkozpołożeniageograficznego,alerównieżzsąsiedztwa
MorzaBałtyckiegoorazurozmaiconejrzeźbyterenu.Doprzegląduwybranoprzykłady
literaturyopisującejróżnąproblematykę,np.:zmianytemperaturypowietrzawprze-
krojurocznym,wciągachwieloletnich,zależnośćtemperaturypowietrzaodcyrkulacji
atmosferycznej,kontynentalizmtermiczny.
Wroku1973ukazałsięAtlasklimatycznyPolski,wktórymznajdująsięmapy
temperaturypowietrzazwartościamiśrednimirocznymi,miesięcznymi,wporachroku
orazdniachcharakterystycznych(wokresach:1931-1960i1951-1960).W2005roku
wydanoAtlasklimatuPolski,wktórymzapodstawowyokresobserwacyjnyprzyjęto
lata1971-2000.Watlasietakżeznajdująsięmapyztymisamymiwartościami.Brakuje
natomiastopracowaniaobejmującegookreswegetacyjny.
Doważnychpublikacjinależyzaliczyćte,wktórychuwzględnionazostałazmien-
nośćwciągachwieloletnich.WpracyK.Fortuniaka,K.KożuchowskiegoiE.Żmudz-
kiej(2001)podano,żewPolsce,wdrugiejpołowieXXwiekuwystąpiłwzrostśredniej
temperaturypowietrzaook.0,9°C.Przeważającaczęśćtegoociepleniaprzypadanala-
ta80.i90.K.KożuchowskiiE.Żmudzka(2001)napodstawie50-letnichserii(1951-
-2000)średniejrocznejtemperaturypowietrzawPolscestwierdzilijejwzrostwtempie
0,2°Cnadekadę.W20-leciu1981-2000przyrosttemperaturywporównaniuzokresem
1951-1980wyniósłaż0,5°C.D.Biernacik,J.Filipiak,M.Miętus,R.Wójcik(2010)
analizowalizmiennośćwarunkówtermicznychwPolsceporoku1951.
M.Marosz,R.Wójcik,D.Biernacik,E.Jakusik,M.Pilarski,M.Owczarek,M.Miętus
(2011),badającokres1951-2008obliczyli,żewzrosttemperaturypowietrzanaobsza-
rzePolskiwyniósłod0,19°C(wyżyny)do0,27°C(pobrzeża)na10lat.Wprzypadku
wiosnyizimyszybkośćzmianbyławiększa–wiosnąod0,30°Cna10latwSudetach
doodpowiednio0,40°Cnapobrzeżach,azimąod0,34°Cna10latwKarpatachdo
0,43°CnaPojezierzuPomorskim.Największewzrostyśredniejtemperaturypowietrza
występowaływięcnapółnocyizachodziekraju,zwyjątkiemokresuletniego,kiedy
wartośćwspółczynnikatrendubyłanajwiększawKarpatach(0,25°Cna10lat).
B.Michalska(2011),badająctendencjedozmiantemperaturywPolscewlatach
1951-2005,zauważyłanaprzeważającymobszarzePolskitrendyrosnące,istotnestaty-
stycznie,szczególniewpółnocnejizachodniejczęścikraju.Średniarocznatemperatu-
rawzrastałaokoło0,2°Cna10lat.Największywzrostwystąpiłwlutym–odokoło
0,4°Cwpołudniowejczęścikrajudookoło0,7°Cna10latwpółnocnej.
DoważnychopracowańwarunkówtermicznychwPolscenależyzaliczyćrównież
prace:A.Ewerta(1979)–sporządziłcharakterystykęrocznegoprzebiegutemperatury
powietrzawPolsce;K.Fortuniaka,K.Kożuchowskiego,Ż.Papiernik(1998)–autorzy
ciopisalicechytermiczneklimatuPolskiijegosezonoweosobliwości;K.Kożuchow-
skiego,E.Żmudzkiej(2001,2002a,b)zcennymiopracowaniamiociepleniawPolsce
–określiliskalęirozkładsezonowychzmiantemperaturypowietrzawdrugiejpołowie
XXwieku;K.Kożuchowskiego(2004a,b)–przedstawiłskalęitendencjedowspół-
czesnychzmiantemperaturypowietrzawPolsce;T.Zawory(2005)–badałtemperatu-
rępowietrzawPolscewlatach1991-2000natleokresunormalnego1961-1990.
PonadtoM.Miętus,A.Wojtkiewicz,P.Malik,J.Filipiak,E.Jakusik(Statystyczno-
13
