Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
któryzapisałfrazęnumpմաuեռ”55(surmiaser-mieczjednosieczny56).
TowmaArtsruni(Xw.)użyłpodobnegosłowonմողնի”(mioghni),opisując
wydarzeniaz503roku:nSamwelpodniósłswójmiecz(զմողնին[zmiogh-
nin-D.D.])izabiłswojegoojcaWahanaMamikoniana[którybyłsparapetem,
czylidowódcąwojskormiańskichD.D.]”57.MargaritaDarbinian-Melikian
przetłumaczyłajejakonmieczjednosieczny”58,zczymmożemysięzgodzić.
Cowięcej,podobnetłumaczenieznajdujemywsłownikuormiańsko-angiel-
skim:nszabla,pałaszczymieczjednosieczny”59.Dalejkronikarzjeszczekilka
razużyłtegosłowawtymsamymkontekście60.
Mimożekronikarzerzadkowymienialimieczjednosieczny,nawettenie-
licznewzmiankisąważne,dlategożepotwierdzajątezęoistnieniupałasza,
czylimieczajednosiecznegowówczesnejArmenii61.
Znaleziskaarcheologicznepałaszów
Jakzostałopowiedzianewcześniej,wkronikachormiańskichmieczejed-
nosiecznewystępująrzadko,alesąobecne.Natomiastniemażadne-
goprzedstawieniapałaszawormiańskichźródłachgraficznychzwieków
IX-XI62,naszczególnązaśuwagęzasługująźródłaarcheologiczne,chociaż
ionesąbardzoskromne63.ZterytoriumKaukazuPołudniowegowiemy
55
M.Kaghankatwaci,PatmutiunAghuanicaszcharhi,red.B.Arakelian,Jerewan1983,
s.110.KarineWoskanianuważa(op.cit.,s.123],żetoopismieczazkrzywymostrzem,chociaż
wźródleniemażadnejwzmiankiojegokrzywiźnie[կեռ-ker(krzywy-D.D.)].
56
M.Kałankatuacy,IstorijastranyAłuank,tłum.zarm.S.Smbatian,Jerewan1984,s.68.
57
T.Arcruni,op.cit.,s.75.
58
T.ArcruniiAnonim,IstorijadomaArcruni,red.M.Darbinian-Mielikian,
Jerewan2001,s.122.
59
YndardzakBarraranHajereneAnglieren,red.M.Gujumczean,Pejrut1970,s.516;
TowmaArcruniiAnonim,op.cit.,s.122.
60
T.Arcruni,op.cit.,s.89.
61
Dlaporównania,podobnyproblemterminologicznyistniejewźródłachgruzińskich
orazbizantyjskich,wktórychniebyłoodrębnychokreśleńdlapałaszaorazszabli.Zob.
D.Dymydjuk,PoczątkiużytkowaniaszablinatereniewczesnośredniowiecznejArmenii…,
s.178-179
62
NiemamyteżobrazkówmieczówjednosiecznychzterenówGruzjizIX-XIw.Dzię-
kujęM.Tsurtsumiizakonsultację.
63
Jesttospowodowaneprzedewszystkimformamichrześcijańskichobrzędówpo-
grzebowychstosowanychnatymobszarze.Zgodniezpanującymobyczajemrzeczy
osobisteibrońniebyłyumieszczanewgrobach,acmentarzyskaczęstosłużyłyjako
miejscaponownychpochówków.Ponadto,zewzględunastrukturęglebywArmenii
23
