Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Konstytucyjnepojęcieustawyizasadystanowieniaustaw
Innymisłowy,ustawapozostajeaktemnajbardziejzwiązanymzfunkcjątworzenia
prawa,właściwymdostanowienianormocharakterzegeneralnym(kierowanymdo
pewnejklasyadresatów,wyróżniającychsięzuwaginaichwspólnącechę)iabstrak-
cyjnym(czyliustanawiającympewnewzorcezachowań)6.Taformaustawystanowi
normyindywidualneikonkretne.Abstrakcyjnośćnormywiążesięzjejpowtarzalno-
ścią,czylinieulegaumorzeniuczyskonsumowaniuprzezjednorazowezastosowanie.
Ustawajestaktemmającymnajwyższąpokonstytucjimocprawną.Najlepszymprzy-
kłademnatosąteprzepisykonstytucji,któredotycząkompetencjiprawotwórczych
innychorganówpaństwowych(ichpodporządkowanegowzględemustawystosun-
ku),orazprzyjęciezasadykontrolilegalnościaktówprawnychsprawowanejprzez
TrybunałKonstytucyjny.Należypodkreślić,żenormyustawowemogąbyćzmie-
niane,uchylanelubzawieszanetylkoprzezinnąnormęustawową,samezaśmogą
zmieniać,uchylaćlubzawieszaćkażdąinnąnormę.Ponadtozgodniezkonstytucją
normyzawartewustawiemogązostaćpoddanekontrolizgodnościzkonstytucją.
Jednocześnieszeregprzepisówkonstytucyjnychmówiowydaniuustawwkonkret-
nejdziedzinie–np.art.216i217konstytucji.Należytorozumiećjakzobowiązanie
ustawodawcydoichuregulowania,aniejakoprzesłankędopuszczalnościwydania
takichuregulowań.Ponadwszystkoustawajestaktempodporządkowanymkon-
stytucji,cooznaczawymógzgodnościjejnormzwartościami,zasadamiinormami
konstytucyjnymi.
TągwarancjązgodnościustawzkonstytucjąjestprawoTrybunałuKonsty-
tucyjnegodokontroli.Ocenaustawniezgodnychzkonstytucjązakłada,żeakty
teniemogąwywoływaćskutkówprawnychwsystemieprawnym,gdyżwmo-
mencieichkreowaniabyłydotkniętenieusuwalnąwadąsprzecznościzaktem
hierarchiczniewyżejuplasowanym.Mówienieoniezgodnościustawywwyniku
orzeczeniaoniekonstytucyjnościmożemiećprzytymsensjedyniedousunięcia
niezgodnościzsystemuprawnego,skorowmomenciewejściawżycie,czylido
momentudokonaniaoceny,cieszyłysięonedomniemaniemkonstytucyjności,
anamocyorzeczeniaTrybunałuKonstytucyjnegoutraciłyswojąmocobowią-
zującą.Jeżeliwięcoperowaćkwalifikacjąniezgodnościustawyzkonstytucją–
tomusionaznaturyrzeczywbadanymkontekściedotyczyćtegostanu,który
istniałprzedwejściemwżycieprzepisuażdoczasuwejściawżycieorzeczenia
TrybunałuKonstytucyjnego,awięcdomomentuukształtowaniasięnowejsy-
tuacjiprawnej.Stanowiskozakładająceniezgodnośćzkonstytucjąustawy,jeśli
jestujmowanewkategoriachogólnych,będziewynikiemutratymocyobowią-
zującejibędziesięodnosićdotychkonkretnychprzepisów,któredotejchwili
posiadałymocobowiązującą,awięcwywoływaływpełnymzakresiezakładane
skutkiprawne.Utratamocyobowiązującejjakostanukształtującegonowystan
prawnyniepowinnazakładać,żeprzepisytracąmoczautomatu–wymagato
6L.Garlicki,B.Hebdzyńska,R.Szafarz,B.Szepietowska,ŹródłaprawawRzeczypospolitej
Polskiej,Warszawa1997,s.13.
21
