Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•
Typ:gąbki—Porifera
Czes∏awB∏aszak
Diagnoza
podtypyoodmiennejbudowie:Cellulariae—gąbki
komórkoweiSymplasmae—gąbkisyncycjalne.
WpodtypieCellulariaewyróżniasiędwiewar-
Grupawielokomórkowcówobejmującaokoło8000
stwy:zewnętrzną—pinakodermęiwyściełającą
gatunkówwodnych,osiadłych,zregułykolonij-
spongocel—choanodermę(ryc.14).Międzytymi
nychonieregularnyminajczęściejzmiennym
warstwamiznajdujesięmezohyl(symplazma),nie-
kształcie.Głównieformymorskie,tylkookoło150
prawidłowonazywanamezogleą.Warstwędermalną
gatunkówwystępujewwodachsłodkich.Ciałobez
(pinakodermę)budująpłaskie,mającezdolnośćkur-
właściwychorganówitkanek,zbudowanesąjedy-
czeniasiępinakocyty(niekiedyzaopatrzonewwić,
niezaglomeracjikomórek.Zreguływystępuje
np.uOscarellidae).Wyróżniasięegzopinakocyty,
szkieletmineralny(igłykrzemionkowebądŹwa-
którepokrywająciałogąbekzzewnątrzorazendopi-
pienne)luborganiczny(spongina).Brakkomórek
nakocytytworzącewyściółkękanałówwodnych
nerwowychimięśniowych.Rozródbezpłciowy
bądŹjamyatrialnej(wtypiesykonileukon).Wśród
przezpączkowanie,fragmentacjęipąkiprzetrwal-
egzopinakocytówokrywającychwystępująporocyty
nikowe.Rozwójpłciowypołączonyzwystępowa-
mająceotwór,przezktórywpływawodadownętrza
niemróżnopostaciowychlarw.Wielkośćgąbekwa-
ciałagąbki(ryc.15).Porocytywystępująugąbekwa-
hasięodkilkummdo2m.
piennych,młodychgąbeksłodkowodnychiunie-
którychDemospongiae.UwiększościDemospon-
giaenatomiastpory(ostia)leżąmiędzyegzopinako-
Morfologiafunkcjonalna
cytami.Ostiaczęstosąskupione,tworząctzw.sita,
występującenawzgórkach(papillae),przezktóre
wpływawodadownętrzagąbki.Średnicaostiówwy-
Budowa,rodzajekomórek
nosiok.20um.Trzecimrodzajemegzopinakocytów
sąbazipinakocytywystępująceprzypodstawiekolo-
Ciałogąbekjestzreguływorkowate,dzbankowate
niiimającezazadanieprzytwierdzaniegąbkido
lubgrzybkowate,przytwierdzonedopodłoża,
podłoża.Endopinakocytyzkoleimożnapodzielić
zotworemwypustowym(oskulum),usytuowanym
naprosendopinakocyty,którewyścielająkanałydo-
nagórnymbiegunie.Częstowystępująformykrza-
prowadzająceorazapendopinakocytywyściełające
czaste,bryłowateorazskorupiaste.Kształtwgłów-
kanaływyprowadzającewodę.Warstwagastralna
nejmierzejestzależnyodwarunkówśrodowiska
(choanoderma)zbudowanajestzkomórekkołnie-
isposobuodżywianiasię,rzadkojeststały.Niekiedy
rzykowych,czylichoanocytów,którewswojejbudo-
jaskrawozabarwione.Gąbkipodzielonesąnadwa
wienawiązujądopierwotniakówzgrupyChoanofla-
