Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Typ:płazińce–Platyhelminthes
29
Wypławekbiały–Dendrocoelumlacteum.Żyjewstojącychibieżącychwodach
słodkich,przeważniepodkamieniamilubnaroślinachwodnych.Ciałowypławka
jestmlecznobiałe,listkowate,opofałdowanymbrzegu,przedniaczęśćciałaszersza
niżtylna,długościokoło3cm.Wprzedniejczęściciałaznajdujesięparaoczuoraz
dwapłatyczuciowe,pomiędzyktórymi(nastroniebrzusznej)znajdujesięzagłębienie
-pseudoprzyssawka-pełniącerolęnarząduprzytwierdzającegodopodłoża(ryc.22A).
Orzęsionynabłonekorazwarstwymięśniokrężnychipodłużnychtworząwórpo-
włokowo-mięśniowy.Wnabłonku,jakrównieżwparenchymie,występująsztywne
pręcikizwanerabditami,któremająznaczenieobronne.Przypodrażnieniuwirka,
rabditymogąbyćwyrzuconenazewnątrznabłonkaipokontakciezwodąpęcznieją
tworzącnapowierzchniciała,gęstyochronnyśluz.
Układpokarmowy.Otwórgębowyznajdujesięmniejwięcejpośrodkubrzusznej
stronyciała.Prowadziondodużej,workowatejisilnieumięśnionejgardzieli,która
wprzypadkuwynicowanianazewnątrzmożedziałaćjaknarządssący.Odgardzieli
odchodzątrzygłównegałęziejelita,jednaznichbiegniekuprzodowi,adwieku
tyłowiciała(ryc.22A).Każdaznichmaliczneodnogiślepozakończone.Funkcję
otworuodbytowegopełniotwórgębowy.Trawienieprzebiegajużwświetlejelita,awięc
jesttotrawieniezewnątrzkomórkowe.
Protonefrydialnyukładwydalniczytworząlicznekomórkipłomykoweopatrzone
pęczkiemdługichrzęsek(płomykmigawkowy),któreporuszająsięnapodobieństwo
płomykaświecy(ryc.22B).Falowanierzęsekpowodujeprzepływwydalanejcieczy
dokanalikówwydalniczych,któreprzechodząwkanalikiocorazwiększychśredni-
cachiostatecznieuchodządodwóchkanałówzbiorczychbiegnącychwzdłużboków
ciała.Odkanałówodchodząkrótkiekanaliki(około8pokażdejstronie)otwierające
sięnazewnątrzotworamiwydalniczymi(pogrzbietowejstronieciała).
Układnerwowyzbudowanyjestzgłównegoparzystegozwojunerwowego(mózgo-
wego),położonegowprzedniejczęściciałaorazodchodzącychodniegoparzystych
pninerwowych-grzbietowych,brzusznychibocznych.Pniedochodządokońca
ciałaimająboczneodgałęzienia.Funkcjezmysłowepełniąkomórkiczucioweroz-
mieszczonewnabłonkuorazparaprymitywnychoczu(ryc.22A).
Wypławekbiałyjestzwierzęciemobojnaczym.Układrozrodczymęskitworząliczne
jądra,odchodząceodnichkanalikinasienneuchodzącedodwóchnasieniowodów,
którełącząsięwkanałwytryskowy,wpadającydoumięśnionegonarządukopula-
cyjnego(penisa),któryuchodzidoprzedsionkapłciowego.Układrozrodczyżeński
zbudowanyjestzdwóchjajników,odktórychodchodządwadługiejajowody,które
wkońcowymodcinkułącząsięzesobąiuchodządoprzedsionkapłciowego.Do
jajowodówuchodząlicznekanaliki,prowadzącedogruczołówżółtnikowych.Ele-
mentemukładurozrodczegożeńskiegojestrównieżpochwa(wydłużonyprzewód),
zakończonazbiornikiemnasiennym.Ujściepochwyznajdujesięwprzedsionku
płciowym.Zapłodnieniewewnętrzne,krzyżowe,rozwójprosty.
