Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Twórca,melodiaiteksttworzątrójczłonowącałość,
doktórejnależystosowaćwłaściwyklucz.Tekstnapisany
możnaoddzielićodosobytwórcy,śpiewanego–nie
można.
Pieśńbarda,związanaściślezjegoosobowością,
głosem,sposobemśpiewaniajestzaprzeczeniemestrady
jakokomercjalizacjikultury.Przyjejbadaniutrzeba
uwzględnićbiografiętwórcy,uwarunkowaniaspołeczne,
osobowośćistrukturęutworu.„Zażadnącenęniebyć
estradowcem”–pisałKaczmarski.„Mynieestradnyje
piewcy”–mówiłWysocki,kpiączpustkiznaczeniowej
estradowejpiosenki.Śpiewającypoetazjawiłsięjako
zaprzeczeniewszelkiejinstytucjonalizacji.Bardowie
przywrócilidawnąjednośćsłowaimuzyki,przypomnieli,
żemuzanajpierwśpiewała,adopieropotemnauczyłasię
pisać.Słowopołączonezmelodiąpodlegaodrębnym
prawom.Odmiennajeststrukturawiersza,innafunkcja
refrenu,większauwagaskierowanajestnawalory
foniczne.Tekstmusibyćdostosowanydośpiewania.Bard
częstokorzystazobiegowychpowiedzeń,przysłów,
cytatów.Dośrodkówściśleoralnychnależąpodkreślenia
głosem,zmianyintonacji,cytatygłosowe.Słowooralne
madużąmożliwośćsilnegooddziaływania,niepowoduje
tojednakuproszczeń.JakpiszeWalterJ.Ong:„Kultury
czystooralnesąwstaniewytworzyćwyrafinowaneformy
sztukiwerbalnej”[1].Środkipoetyckietekstuśpiewanego
sądostosowanedoodmiennościkomunikacyjnejiinnego
–oralnegozapamiętywaniadzieła[2].Pieśńautorskajest
zależnatylkoodtwórcy.Słowoniepoddanecenzurzeani
autocenzurzezdobyłosobiemargineswolnościitakbard
potrafiłprzywrócićzaufaniedosłowa.Wświecie
„zamkniętegojęzyka”słowoprawdziwepełniłoszczególną
funkcję.
Miejsceśpiewającegopoetywzbiorowościzależy
odjegorolispołecznej,atędajemuodbiorca.
Wświadomościsłuchaczaspecyficznośćkontaktu
prywatnego,przeważniepozadrukiem,byładecydująca.
Dodatkowąszansędlatwórczościbardówstworzyły
taśmymagnetofonowe.Taśmy,choćprzegrywane