Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
7.Sprawnośćposługiwaniasięnarzędziamitechnologiiinformacyjno-komunikacyj-
nej(czyliICT);8.Elastycznośćiadaptacyjność(umiejętnośćdostosowywaniasię
dozmieniającychsięwarunków);9.Inicjatywaisamodecydowanieoswoimżyciu;
10.Umiejętnośćfunkcjonowaniawzróżnicowanymiwielokulturowymśrodowisku;
11.Produktywnośći12.Umiejętnościliderskieiodpowiedzialność[Polak2008].
Charakterystyceiznaczeniukompetencjikreatywnychwzawodzienauczyciela
poświęconoliczneprace[m.in.:Giza2006;Klus-Stańska2000;Szmidt2003,2017;
Adamek,Bałachowicz(red.)2013;Królikowska,Topij-Stempińska2014;Okraj
(red.)2017].Badaczezachodniczęstołącząkreatywnośćnauczycielazjegoefek-
tywnością(skutecznością,effectiveness)zawodową[m.in.Toor2014].A.Smołalski
wymieniatrzygrupykompetencji:merytoryczne(rzeczowe),metodyczne(pedago-
giczne)orazspołeczno-etyczne(aksjologiczne).Szczegółowezadania,któreznich
wynikają,pozostająwwyraźnejsprzeczności,alejesttowpisanewrolęzawodo-
wąnauczyciela.Dlaprzykładu,nauczyciel„akceptujezastanątradycjękulturową
ijednocześniejąprzezwycięża;musipodporządkowaćsięwładzyzwierzchniej,
alerównieżrozwijaćsamodzielnośćiautonomię;przestrzegawewłasnejpracy
zewnętrznychstandardówwymagańirównocześniewypracowujeorazstosuje
własnekryteriastymulowaniarozwojuuczniów;kierujesięzastanymiprawdami,
wiedzą,zdobytymdoświadczeniemijestgotówdoichkrytycznejoceny,atakże
kwestionowaniajakozdezaktualizowanych;jestzorientowanynaodtwarzaniuzna-
czeńwzastanejkulturzesymbolicznejirównieżodwołujesiędonowychznaczeń
wkulturzeprzezsiebietworzonej;stosujerównocześniedyscyplinęiswobodęme-
todyczną,rygoryzmirelatywizm,indywidualizmikolektywizm,centralizmwwyma-
ganiachiichróżnicowaniewodniesieniudoposzczególnychuczniów;przyswaja
wiedzęgotowąijątworzy;rozwijamyślenieracjonalneirównoleglestymulujeroz-
wójmyśleniatwórczego,wreszcieodwołujesiędodorobkunaukpedagogicznych
ijestotwartynanoweideeedukacyjne”[Smołalski2003,s.101].
Niestetypełneprzygotowaniezawodowenauczycielipozostajesprzecz-
nezistotąichpracy,ponieważjakzauważaR.Kwaśnica,„kompetencje,któ-
rychonawymaga,sązeswejnaturyzawszeniegotowe,wciążniewystarczające
ibezustanniepozostającewruchu,wrozwoju,stalewymagającezmiany”[Kwa-
śnica2010,s.294;por.także:Murawska2010].„Wszybkozmieniającychsięwa-
runkachspołeczno-gospodarczych,wktórychnajwiększykapitałstanowiwiedza,
azmianajestregułą,bycietwórcząosobąstajesiękoniecznością”[Okrasa2009,
s.177].Przeglądbadańdotyczącychróżnychaspektówrozwijaniakreatywności
wtokuedukacji[Gralewski2014]pokazuje,żenauczycielesąprzekonaniozna-
czeniutwórczościinaogółsądzą,żeszkołapowinnastwarzaćwarunkijejrozwo-
ju.Równocześnieniewielunauczycieliczujesięodpowiedzialnymizarealizowanie
1.2.Niezbędnekompetencjenauczyciela
17
