Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
słoniowa.ZaśnarzymskiejkopiisamejtarczyAteny,pochodzącejzII
w.n.e.,zwanejTarcząStrangford,eksponowanejwMuzeumBrytyj-
skimwLondynie,przedstawiającejwalkęGrekówzAmazonkami,
możemydostrzecpostaćFidiasza.
DwaatrybutyAteny,tarczaihełm,sąsymbolamiistotnymidla
rozważańzawartychwksiążce.Równieistotnedlatychrozważań
sązawartetuodniesieniadomitycznychpostaciMeduzyiPegaza,
obydwuowielkimznaczeniudlaAteńczyków.WizerunkiMeduzy
byłybardzopopularnewAtenach.Umieszczanojem.in.napiecach
idrzwiczkachodpieców,abyodstraszyćdzieciiuchronićjeprzed
oparzeniem.WpóźniejszychprzedstawieniachwizerunekMeduzy
zostałoswojony,złagodzony.Stąd,byćmoże,takjakwjejwizerunku
ukazanymnatarczyAtenyVarvakeion,brakjejtradycyjnychatrybutów:
kłów,wywalonegojęzykaczywężyzamiastwłosów.
WznanymmiciePerseuszosłaniasięwypolerowanątarcząprzed
śmiercionośnymwzrokiemMeduzy.Możnauznać,żetarczadziała
niczymlustro.OdbijaonowzrokMeduzy,którawidziwnimporaz
pierwszy,azarazemostatni,swojenaznaczoneśmierciąoblicze.Lecz
śmierćniewyznaczakresulosówMeduzy.Zjejmartwiejącegociała
wyskakujebowiemPegaz,skrzydlatykoń,którystajesięsymbolem
natchnieniaitwórczości,atakżeźródłowości,zwłaszczaprzezswoją
zdolnośćwzbudzaniaźródeł,jaksłynnegoźródłaHippokrene—źródła
MuzwBeocji.
OdciętagłowaMeduzywszczególnysposóbżyjedalejizacho-
wujeporażającąsiłęswojegospojrzenia,stającsięinstrumentemobrony.
Atenaumieszczająnaswojejtarczy,aartyści,poeci,filozofowie—
przenosząporażającąsiłęjejspojrzeniadoswoichdzieł.
SięgnijmydowizerunkuilosówPegaza,skreślonychpiórem
ZbigniewaHerberta:
Pegazjeststworzeniemnadwyrazpięknym,niemaldoskona-
łym,dzikim,toznaczynieoswojonym,nieokiełznanym,wolnym,
niezawisłym—zaistemajestatycznym,alenigdyniezastygłym
wpoziegłupkowatychwładców.[...]Wiadomo,żePegazude-
rzeniemkopytastworzyłźródłoHippokrene,ustópHelikonu,
siedzibyMuz.[...]żePegazstaniesięulubionymczworonogiem
literatów.Żenadawyrobnikompiórajakąśkruszynęwłasnejgod-
18
