Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.4.Strefowośćobszaruakumulacjiw"zastoiskuwarszawskim”
21
tympewnegeneralizacje,któreniedeprecjonująjednakopracowanejsystematyki.
Wdostępnychodsłonięciachautorniniejszejrozprawyobserwowałmiejscami
odstępstwaodpowyższychkryteriów,szczególniewodniesieniudogrubości
warw.Zróżnicowanamiąższośćwarwjestspowodowanawielomaaspektami.
Donajistotniejszychznichnależą:
-ilośćmateriałudostarczanegodozbiornikasedymentacyjnego;
-warunkiidynamikaśrodowiskasedymentacyjnego;
-głębokośćiwymiaryzbiornikazastoiskowego;
-odległośćrejonusedymentacjiodźródładostarczanegomateriału;
-
położeniestrefyakumulacjiwzględemczołalądolodu,rzekzasilających
iodpływuwódzzastoiska;
-morfologiadnazbiornikazastoiskowego,
-
intensywnośćprocesówerozyjnychnaobszarzezasilaniajeziorazaporowego.
Teksturawarwowatworzyłasięwwodachsłodkich,oodczynieobojętnymlub
słaboalkalicznym.Podwyższonazawartośćrozpuszczonychsolipowodowałaby
rozpadpodwójnejwarstwyelektrycznejizaniksiłodpychającychmiędzycząst-
kamigruntu.Wefekciedochodziłobydokoagulacjicząstekilastychiopadaniaich
agregatówbezobserwowanejsegregacjimateriału(Myślińska,1965).
Lokalniepojawiającysiębrakwarwwiłachzastoiskowych,jakpodajeMerta
(1977),jestróżnietłumaczony.Obecnośćhoryzontalnejjednorodnościstruktu-
ralnejjestspowodowanabezładnymwymieszaniemfrakcjipiaskowej,pyłowej
iiłowej.ZdaniemDeGeera(1912)braktypowejstrukturyiłówjestrezultatem
rozmywaniawcześniejzłożonychutworówwarwowychiichszybkąredepozycją
wokresachsilnychsztormów.Innigenezętychutworówtłumacządziałaniem
procesuokulacjiwśrodowiskusedymentacji.Hansen(1940)zwracauwagęna
to,żewwieluprzypadkachjednorodnośćstrukturyiłówzastoiskowychjesttylko
pozorna.Twierdzion,żeprzyzastosowaniudokładniejszychbadańwtychrzekomo
jednolitychutworachmożnaodczytaćcyklicznośćichsedymentacji.
ZdaniemMyślińskiej(1961,1964,1965)naprzedpolulądolodubyłomożliwe
uformowaniesięszereguniekontaktującychsięzesobązastoisk,zasilanychmate-
riałemztegosamegolądolodu,leczprzezodrębnerzeki.Wgranicach„zastoiska
warszawskiego”Myślińskawydzieliładwatypyfacjalne.Pierwszycharakteryzował
środowiskospokojnego,otwartegozbiornika,natomiastdrugireprezentowałstrefę
brzegowązastoiska,wktórejzaznaczasięwpływwóddopływającychdojeziora,
coprzejawiasięzwiększonązawartościąfrakcjipiaskowejwwarwach.Tenpogląd
wodniesieniudoomawianychosadówzostałwtrakciepóźniejszychbadańistotnie
zmodyfikowany(Merta,1978,1986).
Dowspomnianejwyżejinterpretacjipowstaniairozprzestrzenienia„zastoiska
warszawskiego”przychylałsięrównieżBojakowski(1982),którynapodstawiebadań
granulometrycznych,chemicznychimineralnychzasugerował,żeiłyzastoiskowe
mogłytworzyćsięwróżnychzbiornikach,zasilanychmateriałemzróżnychobsza-
rówalimentacyjnych.Wodniesieniudoustalaniaźródłamateriałudostarczanego