Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iwiększychgett,przesiedlanodonichŻydów
zmniejszychmiejscowościiwsi(takżeŻydówzNiemiec,
Czech,Austrii).Gettaróżniłysięstopniemodizolowania
oddzielnicpolskich:otaczanojewysokimmurem,
oddzielanoparkanem,płotem,zasiekamizdrutu
kolczastegolubjedynieokreślanograniceobszaru,której
Żydomniewolnobyłoprzekraczać.
Wgettachpanowałytragicznewarunki:ciasnota,tłok
naulicach,niemożnośćzachowaniahigienyibrak
środkówczystości(wwarszawskimgetciekawałekmydła
przydzielanonakartkicokilkamiesięcy),cosprzyjało
szerzeniusięchoróbiepidemii.Żydomzamkniętym
zamuraminajbardziejjednakdokuczałgłód.
WWarszawienamiesięcznekartkiaprowizacyjnemożna
byłokupić2,5kgchleba(wczterechratach),około
20dkgcukru,czasembrukiew,ziemniaki,kiszonąkapustę
imarmoladę.Stłoczonawgettachludność,pozbawiona
dotychczasowychźródełutrzymania,podstawowych
środkówdożycia,szukaławszelkichmożliwychsposobów
przetrwania.Istniejącemimoograniczeńkontakty
zeświatempozagettemsprzyjałypowstaniu
szczególnegorodzajuwymianyhandlowejztzw.stroną
aryjską–szmuglu.Wjednąstronęprzerzucano
sprzedawaneprzezŻydówdobraiwytworyichpracy,
wdrugąnatomiast–najbardziejpożądanytowar
–żywność.Skalaszmuglu,aczkolwiekogromna(jaksię
ocenia,wwarszawskimgetciezapewniałon80-90proc.
aprowizacji),niemogłauratowaćmieszkańcówdużych
gettodśmiercigłodowej.Najbiedniejsi,którzynicnie
posiadalilubwyprzedalisięjużzewszystkiego,niemieli
