Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
wpierwszymrzędziewspomnieniaorganizatorównielegalnejimigra-
cjiorazsamychimigrantów.Wśródpierwszychwymienićtrzebam.in.
pamiętnikiRuthAliav–Klueger,SzaulaAvigura,EhudaAvriela,Je-
hudyBraginskiego,LudmiłyEpstein,BaruchaKonfino,MuniMar-
doraiWilhelmaPerla.Relacjedrugichznaleźćmożnam.in.wopra-
cowanejprzezShimonaRubinsteinaiwydanejprzezniegowłasnym
sumptempracyPersonalTragediesasaReflectiontoaGreatTrage-
dyCalledStruma(Jerusalem2003;takżewwersjidostępnejwsieci
internet).WartorównieżzajrzećdowspomnieńprezydentaIzraela
ChaimaWeizmanna,premieraDawidaBenGurionaczypóźniejsze-
gowieloletniegoburmistrzaJerozolimyTeddyKolleka.Wszystkiete
publikacjemająswojąwartośćjakoświadectwo„zpierwszejręki”
—bezpośrednichuczestników,aleichwiarygodnośćniezawszejest
stuprocentowa,choćbyztegowzględu,żebyłyogłaszanepolatach
ijakotakiemogłyodbijaćpóźniejszedoświadczeniaautora,atakże
jegopolityczneiideologicznezapatrywania(wprzypadkuPerlabar-
dzowyraźne).
Pierwszepróbyrefleksjinadalijąbet,ocharakterzesyntezy
,wy-
szłyspodpióraJonaiDavidaKimche’ów(TheSecretRoads.The„Il-
legal”MigrationofaPeople,1938–1948,London1954),BrachyHa-
bas(Portzeiha–shearim.SipurkorotehahshelAliyahBet,TelAviv
1957;wyd.ang.TheGateBreakers,NewYork–London1963)oraz
ChaimaLazara–Litaia(Af–'al–pi.SeferAliyahBet,TelAviv1957).
Pracetemającharakterpublicystyczny,aichgłównąpodstawąźród-
łowąbyłyrelacjeżyjącychświadkówwydarzeń.Widaćosobistystosu-
nekautorów—ludziwprawdziebezpośrednioniezaangażowanych
walijębet,alewyraźnieporuszonychjejdziałalnością.Dajesiętoza-
uważyćm.in.wdoborzeargumentacji,opisiewypadkówczycharak-
terystycepostaci.PrzylekturzeksiążekHabasiLazara–Litaianie-
kiedymożnanawetodnieśćwrażenie,żepisząozupełnieróżnych
sprawach.SkądinądKimcheiHabasujmowaliproblemzpozycjiści-
ślesyjonistycznych,Lazar–Litaiprezentowałzaśracjeruchurewi-
zjonistycznego.
BadanianaukowenadnielegalnąimigracjążydowskądoPale-
stynyożywiłysiędopierowdwóchostatnichdekadachXXstulecia,
gdystałsięmożliwydostępdozbiorówarchiwalnychwIzraelu,Wiel-
kiejBrytaniiiUSA,adystansczasowyułatwiłobiektywnąanalizę.
Wśródogłoszonychmonografiinaplanpierwszywysuwasięksiążka
DaliiOfer(EscapingtheHolocaust.IllegalImmigrationtotheLand
ofIsrael,1939–1944,NewYork1990)orazkoncentrującesięjużna
15
