Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pamiętać,żepaszamibogatymiwniacynędrożdże,śrutypoekstrakcyjne
iwywarzbożowy.
WitaminaCsyntetyzowanajestwcielewiększościssaków,wtymubydła.Wla-
tach40.i50.XXw.stosowano(obecnienie)terapeutycznepodawaniewitaminyC
krowommlecznym,któremiałykłopotyzutrzymaniemciąży.
KrowapokrywazapotrzebowanienawitaminęAprzedewszystkimzprzemia-
nyprowitaminyA,czyliβ-karotenu,pobranejwpaszy.Z1mgβ-karotenupowsta-
jeuprzeżuwaczyokoło400j.m.witaminyA.Przemianyβ-karotenuwwitaminę
Azachodząwbłonieśluzowejjelitacienkiegoiuprzeżuwaczyznaczniemniej
efektywneniżuzwierzątmonogastrycznych.NiedoborywitaminyAmogąpowo-
dowaćpodatnośćkrównainfekcje,atakżezaburzeniawrozrodzie.Niejednokrot-
niewykazywano,żeniedobórwitaminyA(lubβ-karotenu)zmniejszałwskaźnik
zapładnialności.SzczególniegroźneniedoborywitaminyAwokresiepóźnej
ciąży,powodująceporonienia,zatrzymywaniełożyskaorazzmniejszającemasę
urodzeniowącieląt,którerodząsięsłabsze,częstoślepelubmartwe.Znaczneilości
β-karotenuznajdująsięwciałkużółtymkrowy,stąddodatekβ-karotenupoprawia
zwyklewskaźnikirozrodukrów,nawetwtedygdywdawcepokarmowejznaj-
dująsięwystarczająceilościwitaminyA(zpremiksówmineralno-witaminowych).
Wlicznychdoświadczeniachobserwowanoukrówotrzymującychdodatek
β-karotenuzwiększeniewskaźnikapłodności,skrócenieokresumiędzyciążowego,
poprawęwskaźnikaskutecznościpierwszegounasiennieniaorazzmniejszenieczę-
stościwystępowaniacystjajnikowych(HurleyiDoane,1989).Ukrówzacielonych
zmniejszałasięrównieżczęstośćwczesnychporonień.Napodstawiepowyższych
obserwacjinietraktujesięobecnieβ-karotenujedyniejakoprekursorawitaminyA.
Krowyzasuszonepowinnypobieraćdziennie100–200mgβ-karotenu,natomiast
krowyowydajnościmlekaponiżej20kgipowyżej20kg/dzieńodpowiednio300
i400mg.Dlakrówodziennejwydajnościmlekapowyżej40kgzalecasięspożycie
600mgβ-karotenu.
Przydużejzmiennościzawartościβ-karotenuwpaszachorazwzwiązkuze
znacznymistratamitychskładnikówpodczassuszeniaczyzakiszaniazielonek,
zwłaszczagdyzielonkazagrzewasięwsilosie,wżywieniukrówzalecasięstoso-
waniedodatkówwitaminyAiβ-karotenu.Wartopamiętać,żeznacznaczęść(20–
80%)witaminyAijejprekursorówjestmetabolizowanawżwaczu,szczególniegdy
dawkapokarmowazawieradużopasztreściwych.
PodstawowąroląwitaminyDjestutrzymywaniehomeostazywapniaprzez
zwiększaniewchłanianiajelitowegoorazregulacjęprzemianCawkościach.Wita-
minaD
3stymulujetworzeniesiępołączeńCazespecyficznymbiałkiemwbłonie
śluzowejjelitacienkiego,coumożliwiawchłanianieCadokrwiobiegu.Istotnyjest
równieżudziałwitaminyDwprawidłowymfunkcjonowaniusystemuodporno-
ściowegokrów.AbywitaminaDuaktywniłasiębiologiczniewcielezwierzęcia,ko-
niecznejestdziałaniepromienisłonecznych.Wnormalnychwarunkachutrzymy-
waniazwierzątnawybiegulubpastwiskurzadkoobserwujesięobjawyniedoboru
witaminyDukrówmlecznych.Zwierzętamająponadtozdolnośćmagazynowa-
niaznacznejilościtejwitaminywwątrobie.Zapasytemogądostarczaćwitaminy
35