Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dwokresachniedoborowych,nawetprzezkilkatygodni.Okresoweniedobory
witaminyDmogąwystępowaćprzyalkierzowymutrzymywaniukrów.
WitaminaEiselenpełniąworganizmiezwierzęcymfunkcjęantyoksydantów.
ZapotrzebowaniekrówmlecznychnawitaminęEwynosi15j.m./kgpobranejsu-
chejmasy,coodpowiadailościod150do300j.m./dzień.Zewzględunaistotny
wpływwitaminyEnazdrowotnośćiodpornośćkrówuważasię,żejesttowar-
tośćzbytniska.WtymkontekściespożyciewitaminyEprzezkrowęzasuszoną
iwlaktacjipowinnokształtowaćsięnapoziomie1000i500j.m./dzień.Przezdo-
datekwitaminyE(1000j.m./dzień)podawanykrowomciężarnymmożnatakże
spowodowaćskrócenieokresuodwycieleniadopierwszejruiorazdopierwszej
inseminacji.DodatkiwitaminyEorazSestosowanewceluzapobieganiazatrzy-
mywaniułożyska,stanomzapalnymmacicyorazpowstawaniucystjajnikowych
iskróceniaczasuinwolucjimacicy,zwłaszczawterenachniedoborowychwselen
(zawartośćSewroślinachpastewnychponiżej0,05ppm).Dodatkiwilości700j.m.
witaminyEoraz50mgselenupodajesię,wpostaciiniekcjidomięśniowej,3tygo-
dnieprzedwycieleniem.
ZnanyjesttakżepozytywnywpływwitaminyEorazSenazdrowotnośćgru-
czołumlekowego.SzczególnieważnyjestpoziomwitaminyEwdawkachpo-
karmowychdlakrówwokresiezasuszenia.PodawaniewitaminyEwdawkach
powyżej15j.m./kgSM,tj.powyżej100j.m./dzień(aczęstonawetpowyżej1000
j.m./dzień)wrazzdodatkiemSe(dodatkowo0,1lub0,3mgSe/kgSM)znacznie
zmniejszaryzykozapaleniawymienia.Jednakżeobszernebadaniakanadyjskie,
wktórychpodawanokrowom1000j.m.witaminyEnadzieńwokresiezasuszenia
ido90dnialaktacji,anastępnie500j.m.witaminyEnadzieńod90dnialaktacji,
niewykazałypozytywnegowpływudodatkusamejtylkowitaminyEnazmniej-
szeniezachorowalnościkrównamastitis(Batraiin.,1992).Świadczytowyraźnie
owspółdziałaniuwitaminyEorazSe.Wniektórychkrajachstosujesięzwiększone
dawkiwitaminyEtakżewceluzmniejszeniautlenianiatłuszczumleka.
Większośćpaszobjętościowychtradycyjniestosowanychwżywieniukrów
mlecznychzawierawystarczająceilościwitaminyE.Jednakżedziałanietempe-
ratury(zagrzewaniesiękiszonek)czyprzedłużonesuszeniezieloneknasiano
(działaniesłońca)lubmielenieznaczniezmniejszająjejzawartość.Zkoleiwięk-
szośćpasztreściwychzawierabardzomałowitaminyE,zwyjątkiemnasionroślin
oleistych.Abyzrekompensowaćpowyższezmienności,wwiększościmieszanek
przemysłowychdlakrówmlecznychstosujesiędodatekwitaminyE.
Wartowtymmiejscuprzypomnieć,żebilansującskładnikimineralne(wtym
mikroelementy)orazwitaminywdawkachpokarmowychdlakrówmlecznych,
powinnosięuwzględniaćichzawartośćnietylkowpaszachtreściwychidodat-
kachmineralno-witaminowych,aletakżewpaszachobjętościowych.
Wpraktycznymżywieniukrówmlecznychzapotrzebowanienaenergię,biał-
ko,pobraniepaszyorazCaiPodczytujesięztabel.Szczegółoweinformacjena
tematzapotrzebowaniakrówmlecznychwsystemieINRA(1989)możnaznaleźć
wpolskimwydaniunormfrancuskich(Normyżywieniaprzeżuwaczy,IZPIB–INRA,
2009).Osobnymzagadnieniemjestocenawartościpokarmowejpaszdlakrów
36