Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
I.Nauczanieczęścisystemujęzykowegopolszczyzny
SAMOGŁOSKI
Samogłoskiwjęzykupolskimrównesąpodwzględemdługości.Zichwy-
mowącudzoziemcyniemająwiększychproblemów.Jakjużwspomnia-
nojęzykpolskinależydojęzykówspółgłoskowych2,azatemsystemwo-
kalicznyjestwnimzdecydowanieuboższy.
Niektóregłoskisprawiająjednakobcokrajowcompewnekłopotyina
nienależyzwrócićszczególnąuwagę.Sątoprzedewszystkimsamogłoski
nosowe(ą,ę),którychniemawwielujęzykach.Cowięcej,ichwymo-
wajestróżnawzależnościodpozycji.Nosówkiwjęzykupolskimreali-
zowanesąwyłącznieprzedspółgłoskamiszczelinowymilubwwygłosie
(mąż,wąs,gęś,idą,mówią),zaśprzedspółgłoskamizwartymiizwarto-
-szczelinowymiwymawianesąasynchronicznie.Należywięcprzestrze-
gaćprzedasynchronicznąwymowąnosówekprzedspółgłoskamiszcze-
linowymi(monsz,genś,wons),gdyżniejestonapoprawna.Naogółuczą-
cysięopanowująpoprawnąwymowęnosówek,choćnapoczątkunauki
miewajązniąpewneproblemy.
Problemystwarzatakżewłaściwawymowasamogłoseky,ioraze,któ-
rabardzoczęstoprowadzidomieszaniaparwyrazowychtypu:
była–biła
wyć–wić
pikać–pykać
miły–miłe
dobry–dobre
ciepły–ciepłe
Samogłoskiyorazisątraktowanewjęzykupolskimjakowariantypozy-
cyjnejednegofonemu(abstrakcyjnejjednostkisystemujęzyka):ipospół-
głoskachmiękkich,ypotwardych.Częśćuczącychsię,niemającwzorca
artykulacyjnegotychsamogłosekwewłasnymjęzyku,uporczywiepopeł-
niabłędywichartykulacji(utożsamiającyzzamkniętymewtychjęzy-
kach,którerozróżniająsamogłoskiotwarteizamknięte).
2Jeśliliczbasamogłosekstanowiwięcejniż30%wszystkichgłosek–mamydoczy-
nieniazjęzykiemsamogłoskowym;jeślizaśspółgłosekjestwięcejniż70%–jesttojęzyk
spółgłoskowy.Językpolskijestjęzykiemumiarkowaniespółgłoskowym.
