Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI
NAUKAOKOMÓRCE(CYTOLOGIA)
Najmniejsząjednostkążywegoorganizmujestkomórka.Pojejzniszczeniu
poszczególneorganellemogąjeszczewykonywaćswojeczynności,nie
jednakwstanieutrzymaćsięprzyżyciu.
Wirusymająprostsząbudowęniżkomórki.Nieonejednaknajprostszą
formążyciaiprzodkamikomórek,leczstanowiąinną,wysocewyspecjalizo-
wanąformężycia.Namnażaniesięwirusówwymagaobecnościżywejko-
mórki.
1iUWAGIHISTORYCZNE
Nazwa„komórka”zostaławprowadzonaprzezangielskiegobadaczaprzyro-
dyRobertaHooke’a(1635–1703),któryw1665rokubadałprzypominającą
plastermiodustrukturęrdzeniałodygiczarnegobzuiinnychroślin.Pojedyn-
cze„komórki”(cellulae)opisałonjednakbłędniejakoczęścisystemuprze-
wodzącego.
AngielskibotanikRobertBrown(1773–1858)jakopierwszyzaobserwo-
wałjądrokomórkoweirozpoznałwnimcentrumsterującekomórką.Dopiero
jednakMatthiasJakobSchleiden(1804–1881)iTheodorSchwann
(1810–1882)zebralirazemistniejącedaneizdefiniowalikomórkęjakonaj-
mniejsząjednostkępodstawowąorganizmuzwierzęcegoiroślinnego.
RudolfVirchow(1821–1902)wygłosiłw1855rokusłynnezdanie„Omnis
cellulaecellulaistworzyłw1858rokucytopatologię,wedługktórejwszel-
kiechorobysprowadzająsiędozmianwkomórce.Uprzedniouważano,że
chorobypowodowanezaburzeniamipłynówustrojowych(humoropatolo-
gia).
MaxSchultzezdefiniowałw1861rokukomórkęjako„grudkęprotopla-
zmyobdarzonążyciem,wktórejpołożonejestjądro”.Odtegoczasubadania
komórkipostępowałybardzoszybko.Najważniejszeosiągnięciato:obserwa-
cjapodziałukomórkowego(1881)iwykazanieniezmiennościliczbychromo-