Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XLWstęp
Sporadycznieteżosobyspisującerelacje(kopiści)umieszczałynadokumen-
tachbardziejlubmniejrozwiniętedanepersonalneoautorachwspomnień.Potrzeba
porządkowanianarastającegomateriałuarchiwalnego,identyfikacjiautorówikopi-
stówzmusiłazespół„OnegSzabat”dowprowadzeniaodpowiednichoznaczeń,
pozwalającychrozpoznawaćposzczególnedokumenty.Wydajesię,żepracezwią-
zaneztworzenieminadawaniemoznaczeńpersonalnychikryptonimówwykonywał
głównieWasserpodczasewidencjonowaniaArchiwum.Wartotujednakpodkreślić,
żesporządzającpierwszespisywdrugiejpołowie1941r.,Wasserumieszczałozna-
czeniapersonalnenietylkonawykazach,lecztakżenasamychdokumentach,już
jednakpodkoniec1941r.odszedłodtejpraktykiidanychosobowychwskazują-
cychnaautorówikopistównieujawniałnaaktach,alewyłączniewspisacharchi-
walnych.Podobnejzasadyprzestrzeganopodczaspracewidencyjnychwpołowie
1942r.Widaćnatejpodstawie,żeobawyprzeddekonspiracjąmusiałybyćbardzo
poważne,skorobanosięnawetumieszczaćnadokumentachnicniemówiącekryp-
tonimywspółpracowników
111
.
Wprowadzoneprzez„OnegSzabat”oznaczeniapersonalnedladokumentów
możnapodzielićnakilkagrup.Niektóredokumentyzostałypodpisanenazwiskami
wpełnymbrzmieniu:„Berliner”,„Błaszka”
112
,„Frydrych”
113
,„Goldfarb”,„Iliard”,
„Lebensold”,„Lew”,„Ostrowska”,„Pomeranc”,„Samson”,„Tykociński”,„Wajs-
berg”,„Wiernik”,„Wilner”
114
,„Zimler”,aczasamiWasserdodałwybranymosobom
nawetpierwsząliteręimienia,np.„M.Frenkiel(Frenkel),„H.Lewkowicz”,„M.
Wasser”
115
.Częściejkryptonimyzawierałytylkofragmentynazwisk(np.„Band”=
KalmanHuberband;„Ber”=Bernsztein;„Flig”=Fligelman;„Kampel”=Kampel-
macher;„Kon”=Koniński;„Szajn”=Szajnkinder),słowapochodneodnazwisk
(np.„Fligar”=Fligelman;„Guter”=Gutkowski;„Kler”=Winkler[?];„Opocz-
ner”=Opoczyński;„Szajnen”[„Szajner”]=Szajnkinder;„Wilk”=Wilczyński
116
),
111RingelblumwKronicegetta(np.s.480–481,490,494)wielokrotniepiszeolękuprzeddekon-
spiracją,jakistaletowarzyszyłwspółpracownikom„OnegSzabat”podczasichpracywgetcie.
112AbramBłaszka(Blaszka),autorrelacjiooboziedlaprzesiedleńcówwPomiechówku.Zob.
ARGI1168(Ring.I/417).
113Załman(Zygmunt)Frydrych(1911–1943),bundowiec,brałudziałwkampaniiwrześniowej,
wgetciewarszawskimczłonekŻOB,doARGprzekazałrelacjęoZakładzieZaopatrywania,zob.
ARGI412(Ring.I/464).
114PrzypuszczalnieIzraelChaimWilner(ps.Arie,Jurek)(1917–1943),członekHa-Szomerha-
-Cair,złożyłw„OnegSzabat”obszernąrelacjęzpobytunaterenachzajętychprzezZSRR,żoł-
nierzŻOB,zginąłpodczaspowstaniawgetciewarszawskimwbunkrzenaul.Miłej18.
115Należypamiętać,żesprawaautentycznościpodanychtunazwiskniejestdokońcawyjaśnio-
na,możliwe,żeniektóreznichbyływyłączniepseudonimami.
116Chaskiel(Jecheskiel,Haskiel,Henryk)Wilczyński(1893–1943),pochodziłzCzęstochowy,
inżynier,współwłaścicielFabrykiWyrobówMetalowychSz.ZelingieriH.Wilczyński(Często-
chowa,ul.Warszawska96),miłośnikhistorii,sekretarzTowarzystwaMiłośnikówHistoriiŻy-
