Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
OSOBLIWOŚCIEKSPERYMENTUWBADANIACH
PSYCHOLOGICZNYCHIPEDAGOGICZNYCH
UWAGIWPROWADZAJĄCE
1.1.PIĘĆZASADNICZYCHPUNKTÓW
Wprowadzenieeksperymentudopsychologicznejpraktykibadawczejbyło,
jaksądzę,jednązniewątpliwych,azarazemdoniosłychdlastatusupsycholo-
gii(inaukzniąspokrewnionych)jakonaukiempirycznej,zasługWundta
1.
Odtamtychlateksperymentstałsięwpsychologiigłównąmetodąuzasadnia-
niahipotez,którepretendujądomiananaukowych.Odgrywateżznaczącąrolę
wbadaniachpedagogicznych,główniewswojejodmianie-eksperymentutere-
nowego.Mimożeprzyjęcieeksperymentujakometodyakceptowaniahipotez
naukowychupodobniłonaukibehawioralnedonaukprzyrodniczychioddaliłoje
odnczystych”naukhumanistycznych,tojednakniedokońcadasiejenwtopić
wnaukiprzyrodnicze.
Eksperymentstosowanyprzezpsychologa,właśnieprzezniego,musiuwz-
ględniaćtoncoś”,coistotnieodróżniago-mimoodwoływaniasiędotych
samychmodelistatystycznych(np.statystycznegomodeluanalizywariancji
ANOVA)odpozornietegosamegoeksperymentustanowiącegonarzędziepracy
biologa,zyka,inżynierarolnika(pamiętamyprzecież,żetozdoświadczalnic-
twarolniczegopsychologowienimportowali”,wlatachtrzydziestychnaszego
stulecia,modeleksperymentuopartegonaFisherowskiejanaliziewariancji-por.
Fisher,Mackenzie,1923).Toncośzwiązanejestzpsychologicznymcharakte-
remeksperymentupsychologicznego.Jeżelipominiemybadaniezwierzątlabo-
ratoryjnych,jakoupodabniające(aleniezupełnie-por.Sułek,1979,rozdz.13:
Eksperymentymodelowenazwierzętach)eksperymentpsychologicznydoeks-
perymentustosowanegoprzezbiologa,towiększośćeksperymentówprzepro-
wadzanychjestprzezpsychologównaludziach,którymprzypadanzaszczytna”
rolaobiektóweksperymentalnych.Właśnieto,żejedenczłowiekbadadrugiego
człowieka,stanowiojednejzgłównychosobliwościpsychologicznychekspe-
1OewolucjipoglądówWundtanatematpsychologiieksperymentalnejpor.Stachowski(1995).
13