Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
„Niemanikogo,ktoniekomunikowałbysię”–taczęstoizasadnieprzywoływana
formułaodsłaniapewnąistotnąprawidłowość:komunikowaniepozostajejedną
zcechdystynktywnychczłowieka,niezależnieodróżnicwcelach,formachiskut-
kachkomunikowania.Zasadniczymtematempodejmowanymwtejpracypozostaje
jednakniesamozjawiskomiędzyludzkiegokomunikowania,leczzagadnieniejego
fortunności.Odrazumożnateżpostawićtezę,którastanowigłównywątekprowa-
dzonychtuwywodów:komunikowaniejestniedoskonałe,wielewnimbarier,pora-
żek,trudności,kłamstwimanipulacji.
Już250lattemuJanJakubRousseauwrozprawieCzyodrodzenienaukisztuk
przyczyniłosiędonaprawyobyczajów?zauważył,żekulturaodbierającludziompro-
stotęinaturalnośćzniszczyławnichłatwośćprzenikaniasięipoznawania.Wistocie
powstajepytanie,czynieustannyrozwójśrodkówludzkiegokomunikowania,od
mowypocząwszy,przezpismoidruk,przezfotografię,telefon,radio,telewizjęażdo
Internetu,przyczyniasiędolepszegoibardziejefektywnegokomunikowania,czy
możewręczprzeciwnie–nieustanniestwarzanoweproblemy,barieryizakłócenia
wkomunikowaniusię.
Ichociaż,oczywiście,odpowiedzinatepytanianiedasięjednoznaczniezweryfi-
kowaćwujęciuhistorycznym,toprzecieżniemożnazbagatelizowaćprzekonania,że
współcześnieobserwujemyliczneprzejawyniedoskonałegokomunikowania.Można
wręczzauważyć,żewkomunikowaniusięludziprawdopodobnieczęściejdochodzi
donieporozumieńirozminięćniżdozrozumieniaiporozumienia.Możnanawet
miećwątpliwościcodotego,czycelemkomunikowaniamiędzyludzkiegozawsze
pozostajedążeniedoprawidłowegoprzekazaniainformacji,atakżejejwłaściwego
odbioru.„Czasemwyglądatak,jakbymążiżonaprowadzilimiędzynarodowąroz-
mowęprzezuszkodzonytelefon.Albojakbysięsłuchałodwóch,odmienniezapro-
gramowanychmagnetofonów.Aczasemjesttylkowielkamiędzyplanetarnacisza.
Niewiem,cojestokropniejsze”–zauważaIngmarBergmanwScenachzżyciamał-
żeńskiego.NatomiastRainerMariaRilkezapisałwswychNotatkachomelodiirzeczy
(2007):„każdyznasmieszkanaoddzielnejwyspie;tylkożewyspypołożonesązbyt
bliskosiebie,byśmymogliżyćnanichsamotnieibeztrosko.Jedenmożedrugiemu
przeszkadzaćalbostraszyć,albozarzucaćwłóczniami–itylkopomócniktnikomu
niemoże”.Itespostrzeżeniamożnauogólnićnawieleprzejawówmiędzyludzkiego
komunikowania.
Ludziekłamiączęsto,gdywyznająsobiemiłość,alekłamiąteż,gdymówią,żesię
nienawidzą;ludziekłamiąrównież,gdyzapewniają,żesąsobieobojętni.Kłamią
okładkikolorowychczasopismzperfekcyjniewyretuszowanymitwarzami,kłamią
