Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wymiarontologicznybezpieczeństwakulturowego
33
Obecniecorazczęściejwymieniasięrównieżwymiary:energetyczny,kulturowy,
humanitarny,cybernetyczny.Wielowymiarowośćwpodejściudokwestiibezpie-
czeństwamaswojeodzwierciedleniewteoriachstosunkówmiędzynarodowych
orazwstrategiachbezpieczeństwa,formułowanychnapoziomach:globalnym,
regionalnymczynarodowym.Należypodkreślić,żepodziałtenjestuzasadnionyze
względówanalitycznych,wpraktycedochodzijednakdonakładaniasięwymiarów.
BillMcSweeneyuważarównież,analizawymiarówbezpieczeństwafaktycznie
dajemożliwośćstwierdzenia,jakieobszaryobszaramiwrażliwościipodatności
państwaispołeczeństwnazagrożenia63.
Wnauceostosunkachmiędzynarodowychwyróżniasię,biorącpoduwagę
kryteriumpodmiotowe,dwarodzajebezpieczeństwa-bezpieczeństwonarodowe
imiędzynarodowe.Podmiotamibezpieczeństwanarodowegopaństwaorazich
społeczeństwaczynarody,międzynarodowegozaśzbiorowośćpaństwwzorgani-
zowanymifunkcjonalnymśrodowiskumiędzynarodowym64.Wbezpieczeństwie
narodowymprzywiązujesięznaczeniedoochronyprzedzagrożeniamizewnętrz-
nymi,którąmożegwarantowaćsiłamilitarnapaństwa.Państwakonceptualizują
swojepodejściedobezpieczeństwawstrategiachbezpieczeństwanarodowego,
wktórychokreślanezagrożeniaiproponowaneśrodkizaradcze.Bezpieczeń
-
stwonarodowejestutożsamianezbezpieczeństwempaństwowymipowinno
uwzględniaćzarównowymiarwewnętrzny,jakizewnętrzny65.Jednakjakpod-
kreślaJ.PeterBurgess,wymiaryteulegająobecniezatarciu
66
.Możnatoporów-
naćdowstęgiMöbiusa67.Brakjestsztywnejgranicypomiędzybezpieczeństwem
narodowymamiędzynarodowym,tymbardziejżebezpieczeństwopaństwajest
wkomponowanewszerszestrukturyładumiędzynarodowego.Jesttoskutekpro-
cesówglobalizacji,atakżewspółzależnościmiędzynarodowych,takspecyficznych
dlawspółczesnychczasów
68
.Cechącharakterystycznąobecnegoprocesubezpie-
czeństwajestto,żeinstytucjezarezerwowanewcześniejdorozwiązywaniawyzwań
wewnętrznych,takiejaknp.policja,podejmujądziałaniarównieżwwymiarze
London1993,s.46-53;O.Wæver,Societalsecurity:theconcept,[w:]Identity,Migrationand
theNew…,s.24.
63B.McSweeney,Security,Identity,andInterest…,s.60.
64M.Pietraś,Bezpieczeństwo…,s.324;zob.teżR.Zięba,Pozimnowojennyparadygmat…,
s.16-17.
65R.Zięba,Kategoriabezpieczeństwa…,s.8-9.
66J.P
.Burgess,TereisnoEuropeanSecurity,OnlyEuropeanSecurities,Cooperationand
Conflict2009,vol.44,nr3,s.310.
67WstęgaMöbiusa-nieorientowanapowierzchniadwuwymiarowa,któramatylkojedną
stronę.Dwuwymiarowazwartarozmaitośćtopologicznaistniejącawprzestrzenitrójwymiarowej,
którąuzyskujesię,sklejająctaśmękońcaminnaodwrót”
.Cechąjestto,żemajednąstronę,
posiadateżjednąkrawędź.
68Zob.R.O.Keohane,J.S.Nye,PowerandInterdependence:WorldPoliticsinTransition,
Boston1977;B.McSweeney,Security,Identity,andInterest…,s.46-48.