Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
54
CzęśćI:1944–1961
handlowaćpłodamirolnyminawolnymrynku.Niebyłotorozwiązanieide-
alne,alejedynemożliwewistniejącejsytuacji.Wprowadzenieracjonowania
kartkowegozostałowięcniejakoprzesądzone.Byłatorzeczywistośćcałej
powojennejEuropy.
Wartotakżezwrócićuwagę,żesystemkartkowystanowiłteżbardzo
ważnymechanizmrozdysponowywanianapływającejdokrajupomocy.Był
tojedenzdowodówprzedstawianychjakopotwierdzeniewspieraniatymi
dostawamiprzedewszystkimnajbardziejpotrzebujących.Wpóźniejszym
okresieposługiwanosiętymdowodemwkontaktachzUNRRA3.Racjo-
nowaniekartkowebyłoteżznakomitymnarzędziemwpływunaspołeczeń-
stwo.ZjednejstronypozwalałoDkupować”poparcieipremiowaćwłasnych
zwolenników.Zdrugiejmogłobyćnarzędziemnacisku,anawetkary.Iostat-
niakwestia-pozostawieniesystemureglamentacyjnegomiałoznaczenie
psychologiczne.Uniemożliwiało(choćwrzeczywistościjedyniepoważnie
ograniczało)powstaniepanikisklepowej,któramusiałabyzaowocowaćpo-
ważnymwzrostemcen.Pookresiewojennymludnośćmusiałaprzyzwyczaić
siędożyciawnowychwarunkach.Musiałatakżenabraćpewności,żesystem
zaopatrzeniadziałaijestsprawny.
PierwszysystemreglamentacyjnyPKWNwpraktycedziedziczyłponie-
mieckimokupancie.Początkowowniektórychregionachdotegoceluuży-
wanonawetniemieckichkartekzaopatrzeniowych,jedynieDlegalizowano”
jenowymi,polskimipieczęciami.Pozwalałotouruchomićgoodrazui-
przynajmniejczęściowo-uporządkowaćsystemzaopatrzenia.Niebyłyto
jednakdziałaniaostałymcharakterze.Starostabiałostockiwsprawozdaniu
dlamiejscowegowojewodyinformował,że:Dwmi[esiącu]sierpniuiwrze-
śniurb.zaopatrzenieludnościniemiałookreślonychform,leczdokonywane
byłodoraźniewformiejednorazowychprzydziałówdlaludnościpracującej
miasteczekigmin”.WsierpniuwHajnówce,Dniemającszczegółowychin-
strukcjiwsprawieaprowizacjimiastawydajesięnaraziechlebzależnieod
ilościmąkitylkopracującymrobotnikom”4.Sytuacjędodatkowoutrudniała
wielowalutowość-oboksiebiewystępowałyzłotekrakowskie,niemieckie
markiiruble.
Zczasemwprowadzanojednakrozwiązaniakwestiiaprowizacyjnych.
Wstępemdotegobyłouregulowaniekwestiipozyskiwaniaartykułówrol-
nych.JużwManifeściePKWNnapisano:DKontyngenty,zabierającechłopu
całąjegokrwawicę,będąnatychmiastzniesione.Dlapotrzebarmiiiapro-
wizacjimiastnaczaswojnynapodstawiepolskiejustawyoświadczeniach
górnie,sztywnychcenach.S.Knauff,Świadczeniarzeczowe,DBiuletynMinisterstwaAprowizacji
iHandlu”1946,nr1,s.3-6.
3E.Iwaszkiewicz,Racjonowanieśrodków,s.1.
4K.Cegieła,DReglamentacjatowarówpierwszejpotrzebywPolsce1944-1989”,pracama-
gisterska,WydziałHistorycznyUW
,Warszawa2013,s.16-17.
