Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Etykalekarskaibioetyka
bioetykę.Byćmożedzisiajautorkazatytułowałabyswójreportażmniejdrama-
tycznie:Onidecyduj!,komujesteśmywstaniepomóc,akomunie.
Zasygnalizowanenastępstwapostęputechnologicznegodoprowadziłydo
powstaniannowejmedycyny”.Corazbardziejnasycanawyrafinowanątechniką
icorazdroższa:
1)rodzidylematyetycznenieznanendawnejmedycynie”;
2)angażujewichrozstrzyganiespecjalistówniebędącychlekarzami,przedewszyst-
kimfilozofów,teologów,prawników,odniedawnarównieżekonomistów,plani-
stówopiekizdrowotnejimenedżerówzarządzającychsystemamiopieki
zdrowotnej,atakżeszerokierzeszepublicznościlaików;szczególniewidoczna
jestzmianawdotychczasowychrelacjachprawaimedycyny;zestaregonwroga
źleuprawianej”sztukilekarskiejzmieniasięwpomocnikamedycynyborykają-
cegosięnztymisamymidylematamidotyczącymiżyciaiśmierci,zktórymi
zmagalisięlekarze”39;
3)wymuszaprocesintegracjimedycynyzinstytucjązarządzającąrozdziałemśrod-
kówfinansowychnaświadczenia,ubezpieczycielemiplanistąświadczeńzdro-
wotnychwjednąfunkcjonalnącałośćsystemuopiekizdrowotnejoraz
znadrzędnymwobectejcałościotoczeniemspołecznym.
2.2.2.Uwarunkowaniaspołeczno-politycznerewolucjibioetycznej
Otwarciesięsystemuopiekizdrowotnejnaspołeczeństwojakonadrzędnewobec
niegośrodowiskonastąpiłowrealiachówczesnychuwarunkowańspołeczno-
-politycznych.Przypomnę,żebyłtoczaskryzysukubańskiego(15–28X1962r.)
iwojnywWietnamie(1957–1975),zjednejstrony,zdrugiejzaś–burzliwypo-
czątekruchunarzeczprawiwolnościczłowiekajakojednostkiiobywatela.
Obiegrupydeterminantstymulującowpływałynasiebie.
Kryzyskubańskigroziłświatowymkonfliktemnuklearnymizostałwywołany
rozmieszczeniemnaKubieprzezZwiązekRadzieckirakietzgłowicamiatomo-
wymizdolnychdoleciećdoterytoriumUSA.Realnośćwojnyatomowejsprzyjała
ogólnonarodowejdebacienatematrolinaukiiuczonych.Ujawniałaciemniejsze
obliczepostęputechnologicznegoiwspółgrałazdekadąkonferencjitworząc
społecznyklimatprzychylnyformowaniusiębioetyki.
Wojnawietnamskazmusiławładzedozarządzeniaobowiązkowegopoboru
doarmii.Częśćspołeczeństwaamerykańskiegozaczęłautożsamiaćobowiązkowe
zaciągizzamachempaństwanapodstawoweprawajednostki,wtymprawodo
wolnościisamostanowienia.WtensposóbwojnawWietnamiewzmocniłaruch
narzeczprawjednostkowych.Wkręgachintelektualnychinakampusachuniwer-
syteckichśledzącychdyskusjewokółetycznychproblemównaukiibiomedycyny,
azarazemszczególniezainteresowanychochronątychuprawnieńiniechętnych
wojnie,nieufniezaczętosięodnosićtakżedomedycynyjakoinstytucjinarzuca-
jącejpacjentomswojepartykularnepojmowaniemoralności.Powstaniebioetyki
39A.R.Jonsen,TheBirthofBioethics,s.11.