Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
psychologowiediagnościniesięgająpotakieśrodki.Podobnedylematypo-
wstają,gdyoszukujesięosobębadanącodorodzajuposzukiwanychinforma-
cji,pozbawiającmożliwościkontrolinadwłasnymzachowaniemlubgdy
gromadzisięoniejnadmiernąilośćinformacji(diagnozajako„sztukadla
sztuki”pociągazasobąteżkosztyfinansowe).Wkażdejztychprzykładowo
wymienionychsytuacji(izbliżonychprzypadkach)diagnostarezygnujezpo-
tencjalnielepszychinformacjinarzeczgorszych,alemniejkosztownych.
1.1.2.Metodyilościoweijakościowe
Rosnącapopularnośćparadygmatujakościowego7wydajesiębyćefektem
szerszychzmianwsposobiemyśleniawkulturzezachodniej.Globalizacjago-
spodarkiikultury,negowaniesupremacjijednejkulturynadinnymi,akcepto-
wanieróżnorodnościnarodowejikulturowejwszystkotosprzyjapopularno-
ściparadygmatujakościowego.Wnimwłaśniepodkreślanieprzewagitzw.
perspektywyemic(czyliopisukulturyodwewnątrzwjęzykujejuczestników)
nadtzw.perspektywąetic(opisuzzewnętrznejperspektywy)nabrałocharak-
teruniemalmanifestuideologicznego.
Czyopozycja„jakościowevs.ilościowe”jestuzasadniona?Rzeczywiście
wwieludefinicjachokreślasięjednejakoprzeciwieństwodrugich.Wszczegól-
nościwdefinicjachocharakterzemetodologicznymmetodyjakościowedefi-
niujesięprzezwskazywanie,czymniesą,wopozycjidometodilościowych.
Uważam,żenienależyodrzucaćmetodwiązanychzinnymiparadygmatami
badawczymi,gdyżmożetoograniczaćzarównowybórproblemówbadaw-
czych,jakiinstrumentariumbadacza.Metodyjakościoweiilościowemogą
wspólwystępowaćiwzajemniesięuzupelniać.Jednocześnieichwybór,acoza
tymidziewybórprocedurybadań,wyznaczonyjestgłównieprzyjmowanym
przezbadaczaparadygmatemijegoontologicznymiiepistemologicznymiza-
łożeniami.Jeżeliprzyjąć,żemówimyoróżnychmetodachbadań,toprzeciw-
stawianiebadańjakościowychiilościowychjestnieuzasadnione,gdyżwobu
wykorzystujesięmetodyempiryczne.Jeżelinatomiastprzyjąć,żemówimy
oróżnychparadygmatachbadawczych(wrazzzałożeniamiontologicznymi
iepistemologicznymi),torzeczywiściewymienionepodejściamożnatrakto-
waćjakoprzeciwstawne.
Nienależy(powołującsięna„postmodernizm”)anidemonstrowaćindy-
ferencjiwobecparadygmatów,aniteż(powołującsięna„postpozytywizm”)
odrzucaćspecyficznychdlaparadygmatówproblemówiogólnych(ponad-
paradygmatycznych)wymogówmetodologicznych.Wkażdymbowiembada-
niunaukowym(empirycznym)należydążyćdotego(Kirk,Miller,1988;
7
ZałożeniametodologiibadańjakościowychmożnaznaleźćwpracyKonecki(2000),asze-
rokiopismetodjakościowychstosowanychwhumanistycewpracyMilesiHuberman(2000),
20
zaśwpracyStraś-Romanowska(2000)ichzastosowaniewpsychologii.