Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cz.Kupisiewicz,Dydaktyka,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-057-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
22
DYDAKTYKA.PODRĘCZNIKCZĘŚCIOWOPROGRAMOWANY
rnarodzinyiupowszechnieniescholastykijakozjednejstronypopularnego
wśredniowiecznejEuropiekierunkufilozofiichrześcijańskiej,dążącegodo
rozumowegoudowodnieniasłusznościreligijnychdogmatów,azdrugiej
stronymetodynauczania-uczeniasię,cechującejsiędogmatycznymfilo-
zofowaniem,międzyinnymiwformiesylogizmów.
LepszeniżwśredniowieczuczasynastałydladydaktykiwwiekuXVII,
awięcjużnaproguczasównowożytnych.Wtedytobowiempojawiłasięjejna-
zwajako„sztukinauczania”,wtedyJanAmosKomeńskinapisałcytowanądo
dzisiajWielkądydaktykęprzedstawiającauniwersalnąsztukęnauczaniawszyst-
kichwszystkiego(1657),wtedyteżopracowanozrębypierwszegowdziejach
systemukształcenia,któregopodstawęstanowiłyzałożeniawyprowadzanezna-
tury,wtedywreszciewydrukowanopierwszepodręcznikiuwzględniającezasa-
dępoglądowości,aponadtopodjętopróbęnapisaniaencyklopedycznego
podręcznikaPansofia,którymiałzawieraćprzystępnydlauczniówzbiór„wszy-
stkichnauk”.WiekXVIIprzyniósłtakżebardzoważnedladydaktykidziełoan-
gielskiegofilozofaipedagogaJohnaLocke’aMyśliowychowaniu.Stanowiło
onozaryssystemunauczania-uczeniasięopartegonasensualistycznychzało-
żeniachipopartegowielomatrafnymiobserwacjami,zktórychmiędzyinnymi
wynikało,żewpracydydaktyczno-wychowawczejzdziećmiimłodzieżąnale-
żydbaćorozwójichsiłizdolnościpoznawczych.
Korzystnedladydaktykibyłyrównieżpóźniejszestulecia,zwłaszczaXVIII
iXIXwiek.WnichtobowiemukazałysiędziełaJanaJakubaRousseau,które-
gouznanoza„odkrywcędziecka”4,wtedyteżdziałałwSzwajcariiJanHenryk
Pestalozzi,powstałosadzonynanaukowychpodstawachsystemnauczania,
zwanyherbartowskim,pisaliswojepracefrancuscyencyklopedyściiniemiec-
kifilozofImmanuelKant,KomisjaEdukacjiNarodowejusiłowałazbudować
nowoczesnysystemedukacji,którymiałsprawić,„abyuczniombyłodobrze
iznimibyłodobrze”,zaczętorozwijaćszkołyróżnychtypówiszczebli,poczy-
nającodelementarnych,akończącnawyższych,czegoświadectwembyłopo-
wstanietrzechmodeliuniwersytetów:pruskiego,francuskiegoiangielskiego,
aponadtotworzonopierwszeszkołytechniczne.Wszystkotostanowiłopokło-
sieideiihasełgłoszonychorazczęścioworealizowanychwprawdziejużwokre-
sieoświecenia,alewiekiXIXiXXuczyniłyniektóreztychideiihaseł
4
Por.B.Nawroczyński,dz.cyt.,s.19.
