Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Cz.Kupisiewicz,Dydaktyka,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-057-5,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
DYDAKTYKAJAKONAUKA
29
1.2.Dydaktykaogólnaadydaktykiszczegółowe
Dydaktykajakonaukaonauczaniu,uczeniuiuczeniusię,obejmujeswoimiba-
daniamiwszystkieprzedmiotyiszczebleczypoziomypracyszkolnej.Dlatego
nazywamyją-wprzeciwieństwiedotakzwanychdydaktykszczegółowych
-dydaktykąogólnąlubogólnąteoriąnauczania,uczeniaiuczeniasię.Naów
ogólnycharaktertejdyscyplinyzwracałuwagęjużJ.A.Komeński,czemudał
wyrazwtytuleswojegodziełaz1657roku,określającdydaktykęjako„uniwer-
salnąsztukęnauczania”.Niekiedymożnasięrównieżspotkaćzpoglądem,że
dydaktyka,pojmowanajakoogólnateorianauczania,uczeniaiuczeniasię,nie
maracjibytu,ponieważnieistniejenauczanieczyuczeniesię„wogóle”,lecz
tylkonauczanieiuczeniesiętakiegolubinnegoprzedmiotu2.
Niejesttopoglądsłuszny.Chociażbowiemnauczanieiuczeniesię,zwłaszcza
realizowanewszkole,jestzróżnicowanenaprzedmioty,tojednakbezwzględuna
to,ojakiprzedmiotchodzi,zawszejestpodporządkowaneokreślonymcelom,
zawieramniejlubbardziejadekwatnądotychcelówtreść,atakżejestrealizowa-
nezapomocątakichlubinnychmetod,formorganizacyjnychiśrodków.Dydak-
tykaogólnaanalizujeteskładnikiwsposób„ponadprzedmiotowy”,formułującna
tejpodstawieokreśloneprawidłowości,wtymzasadyiregułynauczania,uczenia
iuczeniasię,naprzykładzasadęaktywizowaniauczniówpodczaszajęćnalekcjach
różnychprzedmiotów.Dydaktykiszczegółowepostępująwprawdziepodobnie,
alezakresformułowanychprzeznieprawidłowościdotyczącychnauczaniaiucze-
niasięjestznaczniewęższy,boograniczasię-zwyjątkiemmetodykinauczania
początkowegoorazmetodykistudiówwyższychokreślonegotypu-dojedne-
gotylkoprzedmiotu.Takwięc,żebypozostaćprzywzmiankowanejwyżejzasa-
dzieaktywizowaniauczniównalekcji,inneregułypostępowaniadydaktycznego
-jakopochodnetejzasady-formułujedydaktykaszczegółowahistorii,azgoła
innemetodykifizykiczyzajęćpraktyczno-technicznych.
Ogólniemożnazatempowiedzieć,żedydaktykiszczegółowe,zwanetak-
żedydaktykamiprzedmiotowymilubmetodykamiposzczególnychprzedmio-
tów,sąteoriaminauczaniaiuczeniasiętychwłaśnieprzedmiotówwszkole
podstawowej,średniejczywyższej.Jedyniemetodykanauczaniapoczątkowego
wywodziswąnazwęnieodprzedmiotuszkolnego,leczszczeblaczypoziomu
2
E.E.Geissler,AllgemeineDidaktik,Stuttgart:Klett1981/1997,s.14inast.;W.H.Peterssen,Lehrbuch
allgemeineDidaktik,München:Oldenburg2001,s.12.
