Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KompetencjajęzykowazawierawedługNoamaChomsky’ego
czteryidee:
kreatywność,czylizdolnośćtworzenianieskończonegozbioru
zdańzeskończonegozbioruelementówjęzykowychoraz
umiejętnośćtworzenianowychzdańspójnychzsytuacjami
nowymidlamówiącego;
gramatyczność,czyliujawniającasięwprocesiebudowania
zdańpoprawnośćformalna–znajomościsyntaktycznychreguł
języka,orazpoprawnośćznaczeniowa–znajomośćleksyki
iregułłączeniawyrazówzesobą;
akceptabilność,czylizdolnośćrodzimegoużytkownikajęzyka
douznawaniawypowiedzizapoprawną,tj.zgodną
zobowiązującąnormą;
interioryzacja,czyliprocesnieuświadamianego
opanowywaniaojczystegojęzyka.
NoamChomskyprzyjął,żewrozwojujęzykaistniejetzw.okres
krytyczny(sensytywny)4,wktórymLADdziaławsposób
optymalny.Poprzekroczeniutegookresunabywaniejęzyka
–wmyślkoncepcjinatywistycznych–jestzdecydowanie
utrudnione,anawetniemożliwe,nacozwracałrównieżuwagęEric
Lenneberg5.LADukierunkowujeuwagędzieckanajęzyk,który
słyszyonowswoimotoczeniu,inatejpodstawienastępuje
generowaniehipoteznatematjęzykaiodkrywaniewłaściwości
gramatycznych6.
Teoriagramatykiuniwersalnejpodlegaróżnymmodyfikacjom,
alejejgeneralnezałożenia–dotyczącewrodzonychdyspozycji
donabywaniajęzyka–pozostająniezmienne7,
Koncepcjęwewnętrznegomechanizmuprzyswajaniajęzyka
(LAD)obecnieuważasięzakontrowersyjną,gdyżnaprzykładDan
Slobinwykazał,żejęzykiświatacharakteryzujedużezróżnicowanie
podwzględemgramatycznym8.PozatymNoamChomskypomija
wswojejkoncepcjirolęczynnikówśrodowiskowych.Awarto
podkreślić,żeobecniezakładasię,żepoziomkompetencji
językowejwpływanaogólnąsprawnośćkomunikacyjną,chociaż
samaznajomośćznaczeniaposzczególnychsłówistrukturnie
jestrównoznacznazumiejętnościąichefektywnego
użycia.Dlategoteżwrozważaniachnatematróżnojęzyczności
akcentujesię,żenawetbiegłeopanowaniejęzykaobcego,które
