Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Nowypragmatyzm,czyliekonomiaipolitykadlaprzyszłości
23
Tozdumiewające,jakmożnamieszaćpojęciaikategorieekonomiirozwoju,usiłu-
jącwmówićsobieiinnym,żewnajwiększymstopniutowłaśnieneoliberalnykapita-
lizmtypuanglo-amerykańskiegocechujesięnajwiększądoząinkluzywności(Euro-
pejczykpowiedziałbyspójności)politycznejiekonomicznej.Sugerujesię,żewpo-
równaniuzewszystkimiinnymisystemamiwystępującymiwdziejach–odImperium
RzymskiegopoprzezChinydynastiiMingpoZwiązekRadzieckiwewszystkichjego
okresach–czyteżwspółcześnieodArgentynyprzezTurcjędoWietnamu–jestonwręcz
wyzutyzelementówwyzyskuitonibywysokiudziałszerokichrzeszspołecznychjest
źródłemosiągniętegotamwysokiegopoziomurozwoju[Acemoglu,Robinson,2012].
Toznamienne,żenawetsiedliskoekonomicznejortodoksji,jakimprzezlata
byłMiędzynarodowyFunduszWalutowy,przyznaje,żepolitykaprzezwyciężania
kryzysuwkrajachwysokorozwiniętych–zarównowStanachZjednoczonych,jak
iwUniiEuropejskiej–powinnabardziejskoncentrowaćsięnapodniesieniuwpły-
wówpodatkowych(przedewszystkimodzamożniejszychwarstwludności)aniże-
linacięciuwydatkówbudżetowych(przedewszystkimadresowanychdowarstw
uboższych).Odrazudodajmy,żezwiększaniewpływówfiskalnychniemusizawsze
iwszędziesprowadzaćsiędopodnoszeniapodatków,gdyżceltenmożnaosiągać
równieżprzezlikwidacjęzwolnieńiwyłączeńorazusprawnienieściąganianależ-
ności.Przytakiejorientacjinastępująprowzrostowezmianywstrukturzefinalne-
gopopytuorazzmniejszasięskaladysproporcjidochodowych,cosprzyjazarówno
ograniczaniuprzyczynkryzysu,jakijegonastępstw.Podobniewgospodarkach
emancypującychsię–redystrybucjadochodów,prowadzącadoredukcjinierów-
nomiernościwichpodzialewdługimokresie,sprzyjarozwojowigospodarczemu
[Malinowski,2013,s.26–39].
1.2.Podziałdochodówadynamikagospodarcza
Jakwiadomo,odpewnegopoziomudochodunarodowegomożnaosiągnąćwiększy
przyrostspołecznegozadowoleniazjegomniejnierównomiernegopodziałuniżzilo-
ściowegowzrostu.Topodpowiedźdlapolitykigospodarczejokapitalnymznaczeniu.
Zresztąnietylkodlapolityki,lecztakżedlasystemuwychowawczo-dydaktycznego.
Imlepiejludziebędątorozumieli,tymłatwiejbędziedotegodążyć.Zarazemjednak
pojawiasiętupewneryzyko,ponieważpolitykaopierającasięnatakiejtezie,zamiast
byćpragmatyczna,możeokazaćsiępopulistyczna.Problemtenjesttymwiększy,że
przyrostprodukcjidośćłatwomierzyć,cozaśtyczysięzadowolenialudzi,łatwomani-
pulowaćjegoszacunkami[DHow’sLife”Measuring…,2011].
Możnaodczuwalniepodnieśćtozadowolenie,obniżającwskaźnikGiniego
ookreślonąfrakcjępunktu,zamiastHśrubować”tradycyjnieliczonyPKBokolejne
procenty.Politykagospodarczawprzyszłościcorazczęściejbędziemusiałauciekać
siędotakiegokierunkudziałań,cobędzieotylełatwiejsze,żezjednejstronycoraz
wyższybędziebezwzględnypoziomprodukcjiikonsumpcji,zdrugiejzaś–większa
