Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szpitale,będącelecznicamiiośrodkaminaukowymi.Naukiwszech-
stronnegouczonegoilekarzaAvicenny(980–1037)stałysięobok
GalenaiHipokratesa(któregonaukirozkwitływpełninanowodopie-
rowczasachOdrodzenia)podstawąnauczaniamedycynynarozwijają-
cychsięodXIIwiekuuniwersytetach.Zkręgówmedycynyarabskiej
pochodzimodlitwaXII-wiecznegożydowskiegolekarzaMosesaben
MajmonaMajmonidesa,będącapięknymwykłademzasaddominują-
cychwtejmedycynieijednocześniepięknymtekstemliterackim:
DNiechmnieożywiamiłośćdosztukiidoTwoichtworów.Niedopuść,
ażebyżądzazysku,gonieniezasławą,zaszczytami,wzięłyudziałwza-
trudnieniumoim;cinieprzyjacieleprawdyimiłościludzimogąłatwo
mniezwieśćiusunąćodprzeznaczeniawielkiegoczynićdobrzedzieciom
Twoim.Wzmocnijsiłysercamojego,ażebyonogotowebyłosłużyćjed-
nakowobiednemuibogatemu,dobremuizłemu,przyjacielowiiwrogo-
wi.Obymwcierpiącymwidziałtylkoczłowieka;niechduchmójułoża
choregozawszezapanujenadsobąiniechgomyślobcanierozprasza,
niechmuzawszetowarzyszywszystko,conauczyłygodoświadczenie
ibadanie;albowiemzbawienneiwielkiejestbadaniewciszytego,co
mautrzymaćdobroiżyciestworzeń.Udzielchorymzaufaniadomnie
idosztukimojejiażebysłuchalimoichprzepisówiwskazówek.Oddal
odłożaichwszelkichszarlatanówicałąarmięradzącychkrewnych
iprzemądrychposługaczek;jesttobowiemludstraszny,któryzpróżno-
ściudaremnianajlepszezamiarysztukiitworyTwojeczęstoprowadzi
dośmierci.Gdynieświadomimnieganiąiwyszydzają,niechmiłośćdo
sztukiuczyniduchamojegoniedostępnymdlazranieńjakpancerz,ażeby
pozostałprzyprawdzieniezważającnasławę,wiekiznaczeniejego
wrogów.Udzielmi,oBoże,łagodnościicierpliwościprzychorychupar-
tychiobrażającychmnie,udzielmiumiarkowaniawewszystkim,tylko
niewpoznaniu;wnimniechbędęnienasyconyiniechdalekabędzieode
mniemyśl,żewszystkowiemipotrafię.Dajmisiłę,wolę,swobodę
isposobnośćrozszerzaniawiedzymojej,abyduchmójmógłpoznać
iodkryćbłędywumiejętności,którychwczorajnieprzeczuwał;sztuka
jestwielka,leczrozumludzkisięgacorazdalej”.
Renesans,wrazznawrotemdoklasyki,przypomniałHipokratesa,
wrazzjegoprzysięgąiprzykazaniami.Odtejporystanowiłyoneokie-
runkuwychowawczymlekarzanauniwersytetach.
2.3.
28
PoczątkietykilekarskiejwPolsce
Zapierwszegopolskiegoautora,któryzagadnieniometykilekar-
skiejpoświęciłswojepisma,możnauważaćSebastianaPetrycego
(1554–1626),któryprzekładającnajęzykpolskiiopracowująckomen-