Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
objawiasięmałymnatężeniemwinnychsferach;
wprzypadkudługotrwałegokontaktumiędzykulturowego
dyfuzjaobejmujeswoimzakresemcoraztonowestrefyżycia;
imwiększeróżnicewkulturach,międzyktórymizachodzi
dyfuzja,tymprocesprzejmowanianowychelementówiich
adaptacjijestdłuższy;
dyfuzjazachodziczęściejmiędzykulturamisąsiedniminiż
terytorialneoddalonymi,aczkolwiekwczasachwspółczesnych
procestenjestwcorazwiększymstopniuwynikiemrozwoju
środkówmasowegoprzekazu,globalnejkomunikacji
(Bednarski,1987,s.64–65).
Niektórymwytworomkulturyprzypisujesięwiększąpodatność
nazmiany,innymmniejszą.Częściejjednakabsorpcjipodlegają
elementykulturymaterialnej–pomysłytechniczne,przedmiotyiich
funkcje–niżideeabstrakcyjne(por.Czarnowski,1956,s.13–30;
Nowicka,1999,s.105–106),choćwobectychdrugichbadacze
przyjmująróżnestanowiska(zob.Kłoskowska,1964,s.77–93).
Socjologicznadefinicjadyfuzjikulturowejwskazujedodatkowo,
żejejprzebiegmożesięodnosićtakżedoprocesuprzenikaniasię
treścikulturowychzjednejwarstwyspołecznejdodrugiejlub
zjednejgrupydoinnejwobrębieszerszejzbiorowości.Wtedymówi
sięodyfuzjistrukturalnej(anieprzestrzennejwedługdefinicji
etnograficznej).Najczęściejzachodzionawniejednorodnych,
złożonychspołeczeństwach.
Procesydyfuzyjne,zczymzgadzająsięwszyscyuczeni,
zachodząmiędzydwiemazbiorowościami,zktórychjednaodgrywa
rolęnadawców(twórców)elementówkulturowych,adruga–rolę
odbiorców.Jeżeliprzedmiotdyfuzjistanowiąelementyświata
materialnego,podlegająonetzw.wielowartościowejdyfuzji
traktującejjejakomaterialnyprzedmiot(obrobionysurowiec)
połączonyzcharakterystycznątylkodlaniegoinstrukcjąobsługi
(funkcją,zastosowaniem).Przejściedanegoobiektuzjednejkultury
dodrugiejnieoznaczajednak,żedanyobiektmaterialny
mapodobnezastosowaniewkulturzenabywcy(np.
wykorzystywanieprzenośnegozegarkanietylkozuwaginajego
właściwościchronometryczne,aletakżelubzwłaszczazracjijego
walorówestetycznych–nadaniamufunkcjibiżuteryjnej).Innym
ważnymelementemdyfuzjijestrozprzestrzenianiesięwartości
uniwersalnychwpostacimotywówmitycznych(ideiabstrakcyjnych)
