Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Obrazdziejów
1.1.Źródła
Niemahistoriibezźródeł.Tooneokreślajągranicepoznaniaprzeszłej
rzeczywistościprzezwspółczesnegobadacza.Różnicewposiadanym
zasobieźródełczystanieichzachowaniadecydujązatemoróżnympo-
ziomienaszejznajomościposzczególnychepok.Pamiętającotym,warto
rozpocząćodprezentacjiźródeł,jakimidysponujemy.Pozwolitouświa-
domićsobiemożliwościiograniczeniahistorykówwpoznaniudziejów.
Czasynajstarsze–niegdyśnazywanenawetprzedhistorycznymilub
prehistorycznymi,obecniezaśściślejpradziejami–poznajemygłównie
źródłaarcheologiczne
zapośrednictwemźródełarcheologicznych,pozyskiwanychwtrakcie
wykopalisk.Jednymzpodstawowychproblemów,jakienasuwaichinter-
pretacja,jestdatowanie.Sposobydatowaniaznaleziskprzezobserwację
ichkontekstuitypologięnajbardziejmasowoznajdowanegomateriału,
zwłaszczaceramiki,sąniezbytdokładne.Uzupełniająjenowesposoby,
opartenazdobyczachnaukścisłych,jakmetodaradiowęglowa(bada-
niestopniarozpaduizotopuwęgla14C,cookazujesięmałoprecyzyj-
ne),metodypaleobotaniczne(badaniepyłkówroślinnychzachowanych
wwarstwacharcheologicznych)czyszczególniecennametodadendro-
chronologiczna(pozwalającadatowaćpróbkidrewnanapodstawienie-
powtarzalnychsekwencjinarastaniasłojów).Źródłaodkrywanearcheolo-
giczniepokazująjednakprzedewszystkimkulturęmaterialną.Pozostają
zzasadyanonimowe,nieprzekazującżadnychimion,nazwczyfaktów
językowych.Tonapodstawiezespołunajbardziejcharakterystycznych
cechznaleziskmaterialnychwyróżniasiękulturyarcheologiczne.Pozwa-
lająoneporządkowaćmateriałpodwzględemterytorialnymczychrono-
logicznym.Istniałazawszepokusa,abyzakulturamiarcheologicznymi
15
