Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
broni,znajdującoparciewwynikachnajnowszychbadań(któresugerują
długieipowolnezanikaniekulturyprzeworskiej).
3.2.
Europawczesnośredniowieczna
ipowstawaniepaństwsłowiańskich
GdyupadłoImperiumRzymskienaZachodzie,naWschodziewładza
rzymskaprzetrwała,skutecznie,choćniebezpoważnychstrat,opiera-
jącsiękolejnymfalomperskich,słowiańskich,bułgarskichiarabskich
najeźdźców.OgraniczoneterytorialnieCesarstwoWschodnieutwierdzi-
łosięwswymgreckimcharakterze(stądokreślanejestwśredniowieczu
jakoBizancjum)iżyłodalejnurtemodrębnymodEuropyZachodniej.Na
ruinachCesarstwaZachodniegowyrosłynatomiastkrólestwa„sukcesyjne”
największychplemiongermańskich.Najważniejsząrolęprzyszłoodegrać
osiadłymwGaliiFrankom,którzypodwładząkrólówzdynastiiMerowin-
gówiKarolingówzjednoczylizczasemcałąprawieEuropęZachodnią,
aichkrólKarolWielki(768–814)sięgnąłwRzymiepokoronęcesarską
cesarstwoKarolingów
(800).Takżejednakicesarstwokarolińskiewciągunajbliższychdziesię-
cioleciuległorozpadowizpowodupodziałówdynastycznychitendencji
odśrodkowych,nasilającychsięwobecgroźnychnajazdównormańskich,
którychwładzacentralnaniebyławstanieskutecznieodpierać.Wpoło-
wieIXw.karolińskieimperiumrozpadłosięnaczęśćzachodnią,wschod-
niąorazItalię.Ponieważpodziałypolityczneodpowiadałyzróżnicowaniu
językowemuikulturowemu,okazałysiębardzotrwałeidałypoczątek
rozwojowiosobnychpaństwnarodowychzczęścizachodniejwyrosła
Francja,zewschodniejzaśNiemcy.OileFrancjaiItaliaulegaływIXiXw.
dalekoidącejdezintegracjipolitycznej,związanejzupowszechnieniem
sięstosunkówlennych(wktórychpodległośćwobecwładzypublicznej
zostałazastąpionazależnościąosobistąodbezpośredniegozwierzchni-
ka),otyleNiemcyzachowałyzwartośćispoistość.Podrządaminowej
dynastiisaskiejLudolfingów(od919)rozwinęłyszerokąekspansję:zwy-
cięskorywalizujączkrólestwemzachodnimocentralneobszarydawne-
goimperiumkarolińskiego(czyliLotaryngię),odpierającgroźnenajazdy
koczowniczychWęgrów(bitwanadrzekąLechw955)isięgającpoItalię.
KrólOttoIWielkikoronowałsięnajpierwnakrólaItalii(951),anastępnie
cesarstwoOttonów
nacesarzarzymskiego(962).Związaniegodnościcesarskiejzwładcami
Niemiecokazałosiętrwałenaprawie850lat(do1806).Ottozadbałteż
ouznanieswegoawansuzestronyKonstantynopola,żeniącsyna,Otto-
naII,zbizantyńskąksiężniczkąTeofano.Ichsyn,OttoIII,łączyłtradycje
WschoduiZachodu.Idea„odnowieniaCesarstwaRzymskiego”(renova-
tioImperiiRomani),przyświecającaodtądkolejnymkrólomniemieckim,
oznaczaładążeniedowładzyuniwersalnejnaskalęcałejchrześcijańskiej
46